یادداشت مجتبی بنی‌اسدی

        هرچقدر از سفرنامه‌ی حجش، از گرفتاری‌های توی مسیر حج، از دریانوردی‌ها تا مکه کیف کردم، حالم از حضورش در اندرون ناصرالدین شاه به هم می‌خورد. پر از خاله‌زنک‌بازی‌های شاه و زن‌هایش و صیغه‌هایش و... اَه... اَه.

سفرنامه‌های این شکلی گرچه نثر دلنشینی ندارد و جملات ساده و بی‌پیرایش است، اما پر از اطلاعات ناب است، برای آنکه در جست‌وجویش است.