یادداشت سامان

        « وزیر خندان لب خونین جگر»
محمد جواد ظریف از جمله کارگزاران جمهوری اسلامی است که همیشه بحث در موردش وجود داره.این مباحث از مثبت ترین تا منفی ترین مواضع ممکن رو در برمی‌گیره.. او متفاوت با همه وزرای خارجی نظام از جمله ولایتی، خرازی، متکی و مرحوم امیرعبدالهیان بود و هست. در کتاب پایاب شکیبایی،برداشت‌هایی از هشت سال وزارت ، ظریف به کند و کاو دوران وزارت و همچنین دوران پس و پیش اون می‌پردازه و سعی می‌کنه با نگاهی منطقی مسائل رو بازگو و تحلیل کنه. او در این کتاب بارها و بارها به این مساله اشاره می‌کنه که دوستی که به او لقب وزیر خندان لب خونین جگر داده کار درستی کرده و قصد داشته ابتدا نام کتاب رو به همین لقب بگذاره که بعدا پشیمان میشه و نام کتاب به پایاب شکیبایی تغییر پیدا می‌کنه.

نگاهی به درون وزارت خارجه از فصول ابتدایی کتاب هست که ظریف در اون به چالش‌ها و دشواری ها و همچنین نقدهایی برای عملکرد بهتر وزارت خانه می‌پردازه..در فصل بعدی کتاب که یکی از بخش‌های خواندنی و جذاب کتاب بود به روابط با بخش‌های مختلف حاکمیت و چالش‌ها، تعارضات، مشکلات و نقدهای مخصوص به هر بخش اختصاص داره که رابطه با دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی به نظرم یکی از مهم‌ترین قسمت‌های کتاب بود.اینکه یک تصمیمی گرفته میشه ، من مردم عادی، فقط اون تصمیم نهایی رو می‌بینم اما توضیحات ظریف در مورد ساز و کار این تصمیم گیری‌ها به درک بهتر روابط و تصمیم گیری ها در جمهوری اسلامی میتونه کمک شایانی بکنه.. درک محذوریت‌ها و محدودیت‌های تصمیم گیران یکی از خروجی های مهم این بخش برای من بود. روابط با همسایه‌ها از مباحث بعدی ظریف در کتاب بود.مثل تمام بخش‌های کتاب در این قسمت هم سعی شده بود یک نگاه واقع گرایانه توام با دیدن فرصت ها و منافع و همچنین نکات منفی و تعارضات مشهود باشه.در ادامه که به بحث روابط با کشورهای بزرگ بود هم همین قضیه مشهود بود.بحث ها و نکات ظریف در مورد رابطه با چین و روسیه بسیار منطقی بود.در هر دو مورد از نکات منفی و مثبت صحبت شده بود و مثل برخی روسوفیل ها و چین پرست‌های وطنی که این دو کشور به قبله آمالشون تبدیل شده نبود( هم چنین به غرب گرایانی که غرب رو قبله آمالشون می‌دونند). این نگاه ژرف و عمیق ظریف به مسائل سیاست خارجه حقیقتا باعث وزین تر شدن موارد مطرح شده کتاب بود.

در قسمت‌های گوناگون کتاب به بسیاری از نقدها، تخریب‌ها و دروغ‌هایی که صداسیما و سایر ارکان مختلف علیه وزارت خارجه و شخص ظریف ساخته و پرداخته بودند پاسخ داده بود.البته در طی هشت سال هم ما برخی پاسخ‌های ظریف رو دیده و خوانده بودیم.این بخش‌های کتاب قضیه خندان لبی و خونین جگری او نمود بیشتری پیدا می‌کرد.در قسمت ایران و قدرت‌های بزرگ هم مطابق انتظار مباحث مختلفی در مورد برجام آورده شده بود که البته به اختصار بیان شده بود و اگر کسی علاقه داشته باشه میتونه مجموعه شش جلدی راز سر به مهر رو در مورد برجام مطالعه کنه که این شش جلدی رو هم مثل این کتاب موسسه اطلاعات به چاپ رسونده.

نثر کتاب ساده و روان بود و بدین شکل نبود که از یک نثر خشک اداری رسمی وزارت خارجه ای تبعیت کرده باشه.چه از ظریف خوشمون بیاد و چه ازش متنفر باشیم و چه یک دید منطقی نسبت به او داشته باشیم که نقاط قوت و ضعفش رو کنار هم ببینیم، این کتاب حتما ارزش مطالعه داره برای تمام افرادی که علاقه به مباحث سیاست خارجه از طرف یک کارشناس این حوزه دارند. پایاب شکیبایی کتاب خواندنی و پر نکته‌ای بود که می‌تواند درک مناسبی از سیاست خارجه، تهدید ها،فرصت ها و چالش های جهان امروز به مخاطب ارائه بده.