یادداشت ماهنامه‌ی شهر کتاب

                گزارشی خواندنی از جنگ جهانی دوم
کتاب قربانی اثر کورتزیو مالاپارته با ترجمه‌ی محمد قاضی تجدید چاپ شد (تهران: ماهی، 1395). این کتاب را اولین بار انتشارات زمان در دهه‌ی پنجاه شمسی منتشر کرده بود و بعد انتشارات علمی در سال 1372 تجدید چاپش کرد و حالا نشر ماهی نسخه‌ی پیراسته‌تری از آن را به بازار فرستاده است. از مالاپارته، این خبرنگار و راوی جنگ جهانی دوم، دو کتاب دیگر هم در ایران ترجمه و منتشر شده است: تکنیک کودتا (ترجمه مدیا کاشیگر، تهران: قصه، 1385) و ترس جان (یا پوست، ترجمه‌ی بهمن محصص، تهران: نیل، 1343). تکنیک کودتا اثری است که پیش از پا گرفتن جنگ جهانی دوم منتشر شد و انذاری بود بابت خطر آدولف هیتلر برای بشریت. ترس جان (جلال آل احمد این نام را به مترجم پیشنهاد داد) هم گزارش نویسنده است از جنگ جهانی دوم و آن‌چه بر سر اروپا آورد. تلاش ناشران ایرانی برای تجدید چاپ این اثر تا کنون بی‌نتیجه مانده است. 
اما قربانی مستندنگاری مالاپارته با زبانی شاعرانه و قلمی خیال‌پرداز است. مالاپارته جنگ را جور دیگری می‌بیند. آن‌چه بیش از همه در یاد می‌ماند تصاویر بکری است که نویسنده از جبهه‌ی جنگ در رومانی، اوکراین، کرواسی، فنلاند، روسیه و ... پرداخته است. قدرتش در آن است که ابزارش در توصیف صحنه‌ها -چه صحنه‌ی درگیری و جنگ و چه صحنه‌ی یک مهمانی مجلل در محل فلان سفارت- هنوز هم بدیع است. مالاپارته نمونه‌ی نویسنده‌ای است که می‌تواند از موضوع روایتش آشنازدایی بکند، مخاطب را با تصویرسازی‌ها و صحنه‌پردازی‌هایش میخکوب سازد و اثری خلق کند که وقتی آن را در دست می‌گیری نمی‌توانی زمینش بگذاری، اما بعد فکر می‌کنی باید قدری آهسته‌تر بسازی، تا هم صحنه‌های مهیب کتاب را هضم کنی هم مغازله با اثر را طولانی‌تر. این کتابی است که نویسنده‌ای بسیار بزرگ نوشته است.

ماهنامه‌ی شهر کتاب، شماره‌ی چهاردهم، سال ۱۳۹۵.