یادداشت سامان

        «خواندنی،جذاب،مهم»
بعد از جنگی که به همه ی جنگ ها پایان داد، ظاهرا در پاریس به صلحی دست یافتند که همه ی صلح ها را بر باد داد...
                                                                                                           آرچیبالد ویول
.
کتاب به غایت ارزشمند و خواندنی دیوید فرامکین از بهترین و شیرین ترین تجربه های مطالعاتی بود که در مورد تاریخ جهان خواندم.فرامکین در این کتاب با ذکر جزئیات خواندنی و نه حوصله بر،روند پیدایش خاورمیانه فعلی و جدید رو طوری بیان میکنه که خواننده اثر به هیچ وجه خسته نمیشه و در طول مطالعه این کتاب 550 صفحه ای به بسیاری از سوالات و مجهولات ذهنی خودش در مورد موضوع مد نظر دست پیدا می‌کنه.امپراتوری عثمانی که روزی اقتدار مثال زدنی در دنیا داشت و قرن ها تاخت و تاز میکرد در بازه زمانی مورد بررسی کتاب یعنی کمی قبل از آغاز جنگ جهانی اول تا سال 1922 که جنگ بزرگ یا همون جنگ جهانی اول چند سالی میشه تموم شده،نفس های آخر خودش رو میکشه و فرامکین با توضیحات مفصل و البته موثق  نشون میده که چه اتفاقاتی میفته که این امپراتوری توسط بریتانیا و سایر متفقین هم چون گوشت تکه تکه بریده و تجزیه میشه ودر واقع کشورهای فعلی و مرزهای فعلی کشورهای خاورمیانه ماحصل این تقسیم اراضی است که حدود صد سال گذشته انجام شده.ایده حضور یهودیان در کشور فلسطین،جداسازی اردن از فلسطین و تبدیلش به کشوری مستقل،وضعیت عراقی که بین النهرین نام داشت و سپس تبدیل به عراق شد،اردن،عربستان،قیام لارنس عربیا(که فیلم بسیار معروفی ازش ساخته شده)، قیام های مختلفی که به سرکردگی کشورهای متفقین به ویژه با محوریت انگلستان انجام شده،روند جنگ جهانی اول و اینکه چه طور پای امپراتوری عثمانی به این جنگ باز شد،چه مواضعی اتخاذ کرد و چه گروهی آن زمان قدرت رو در دست داشتند، بخشی مهم و خواندنی از این کتاب ارزشمند رو تشکیل میده.
توافق نامه های کشورهای مختلف و سیاسیون کشورهای درگیر جنگ از دیگر مباحثی است که در کتاب بهش اشاره میشه .تغییر سیاسیون کشورهای درگیر جنگ که باعث میشه سیاست های جنگی کشورهای بعضا دچار تغییراتی بشه و حتی دوست های زمان جنگ به دشمنان زمان صلح تبدیل بشند!اشاره ای به قدرت گرفتن فاشیست در ایتالیا و به قدرت رسیدن موسولینی و همچنین اتفاقات مربوط به انقلاب اکتبر 1917 شوروی و مواضع لنین و اقدامات او در مرزهای جنوبی و سرکوب قیام های مختلف از بحث های اشاره شده در کتابه.
در کتاب چند شخصیت کلیدی داریم که یکی از آنها فرد کیس و باهوش و حیله گری چون چرچیل هست که سمت های مختلف او رو در بازه زمانی و نقش و تاثیری که او در روند جنگ و بعد از جنگ و تاسیس مرزهای کنونی کشورها داره به خوبی توضیح داده میشه.به طور کلی کشور انگلستان اصلی ترین و مورد بحث ترین کشور در موضوعات مطرح شده در کتابه.
در چند قسمت توضیح داده میشه که عدم شناخت کافی انگلستان از کشورهای خاورمیانه منجر به اتخاذ تصمیمات غلطی از جانب سیاسیون و نظامیون این کشور میشه یا  در مساله عربستان که ابن سعود،امیر نجد با پشتوانه تفکرات وهابیت چه طور هوشمندانه قیامی علیه حسین،امیر حجاز که مورد حمایت انگلستان بود قیام میکنه و به برتری میرسه و هیچ کاری هم از دست انگلستان بر نمیاد.
حسن ختام این معرفی یک بریده از کتاب باشه که به نوعی خلاصه ایست از مطالب کتاب، بریده اول:
«حالا بخش عربی امپراتوری عثمانی شکل جدیدی پیدا کرده بود.دیگر ترک ها بر ان حکومت نداشتند.در شرق، جمعیت های کرد،سنی،شیعه و یهودی در کشور جدیدی به نام عراق به ریاست ملک زاده ای عرب گرد آمده بودند.عراق به ظاهر کشوری مستقل بود اما بریتانیا آن را تح الحمایه ی خودش میدانست.سوریه و لبنان که بسیار بزرگ تر از پیش شده بودند تحت حاکمیت فرانسه قرار داشتند.کشور جدید عربی که بعدها اردن نام گرفت از قلمرو فلسطین تراشیده شد.غرب رود اردن نیز به فلسطینی بدل گشت که بعدها وطن ملت یهود را در بر میگرفت.»