بریده‌ کتاب‌های نامه های بلوغ

عارف در برابر بلاء، شاکر است، نه صابر

دخترم: می دانی ریشه ادم چیست؟ریشه تو، فهم تو، علاقه تو و انتخاب توست. عمل تو ،از این رییشه ها سر بلند می کند.

دختر خوبم! مادام که دل تو از دنیا کوچک‌تر باشد و همت تو حقیر باشد و بیش از همین زندگی هفتاد ساله را حساب نکند و به حساب نیاورد؛ مطمئن باش هرکاری که بکنی، حقیر و محدود و دنیایی است، حتی اگر نماز و روزه و حج و جهاد و درس توحید باشد؛ که به‌خاطر دنیا و حرف ها و جلوه ها و زینت هاست. ولی اگر دل تو از دنیا بزرگ‌تر بشود و همت تو از این محدوده فراتر برود و بیش از دنیا، از خودت توقع داشته باشی؛ مطمئن باش برای این دل های بزرگ، هر کاری مفید و سودمند خواهد بود؛ حتی اگر پاک کردن بینی کودک و پرداختن به کار های عادی و روزمره باشد، که از این‌ها هرکاری را خریدارند.

دخترم! بعد ها که تجربه های گسترده‌تر و برخوردهای بیش‌تر پیدا کردی، می‌بینی که تمامی زندگی ها و تمام آدم ها، از زن و مرد و محروم و بهره‌مند، با رنج هایی همراه هستند. داشتن و نداشتن، هر دو رنج است. داشتن، غصه‌ی جدایی دارد و نداشتن، تلخی محرومیت و زخم تحقیر و سرشاری و کامروایی هم، رنج پوچی را دارد و درد بی‌دردی؛ که دل آدم، از دنیا بزرگ‌تر است. دل ما، از تمامی هستی، بزرگ تر است.

بعضی ها که در آتش درد و رنج و یا ظلم و ستم و خون و جنگ سوخته‌اند، دیگر در این هستی درد آلود، خدای زیبای مهربانی را باور نمی‌کنند. هستی را با این همه نظام و قانونمندی، که علم و صنعت از آن بهره‌مند شده‌اند، از صاحب و حاکم، از حکیم رحیم، خالی می‌دانند. و در این خلوت مرگ آلوده، خود را فریب می‌دهند و رنج زندگی و پوچ و بن‌بست را با غفلت و بی‌خبری و یا لذت های زودگذر توجیه می‌کنند و مثل حباب بر روی موج های حادثه، لحظه‌ای باد می‌کنند و سپس می‌میرند و می‌شکنند.

آدمی با تحقیر ها و ستم ها، می‌تواند همین ها را بهانه کند و کنار بماند و تجربه نکند و می‌تواند از همین تحقیر ها، انگیزه‌ی عمل و دقت بیش‌تر را به دست بیاورد و در فضایی دورتر به تمرین مشغول شود تا آن که آوازه‌ی کار های موفق او، گوش‌ها و چشم‌های سخت‌گیر و تحقیر کننده را تسخیر نماید.

اگر تمامی ثروت و قدرت و رفاه و لذت تمامی آن ها را ،تو به تنهایی صاحب شوی ، بدان، این همه از تو کوچک تر و بی ارزش تر است، که تو یک لحظه ات را برای آن فدا کنی . که این ها همه، برای تو و بخاطر تو بوده اند و سزاوار نیست که تو عمر خودت و وجود خودت را برای آن ها بگذاری .

دل آدمی بزرگتر از این زندگی است‌؛ و این راز تنهایی اوست...

بعضی ها که تا این‌قدر راه می‌آیند و خدا را قبول می‌کنند، ولی در برابر خواسته ها و آرزو ها و در برابر بلاء و شکسته شدن بت ها و در برابر ظلم ها و ستم ها از پای در می‌آیند و آشفته می‌شوند. این ها اگر مدتی دعا کردند و چیز ها خواستند و خدا به دعای آن ها توجه نکرد و دستور های آن ها و هوس های آن ها را گردن ننهاد و اطاعت نکرد، آن ها از اقتدار مسلط حق، دلخور می‌شوند و جوانه های اعتراض و نارضایی، در آن ها سر می‌کشد.

و تو که نمی‌توانی مردم را در وسعت ثروت خویش مهمان کنی، باید توانا باشی که آن‌ها را در وسعت اخلاق خودت، به ضیافت بخوانی.

دل آدم، بزرگتر از این زندگی‌ است. و این، راز تنهایی اوست.

رضا و خشنودی از خدا و از دنیا و از زندگی و از مردم، در برابر نفرت و سخط، از خدا و دنیا و زندگی و مردم، معنای روشن‌تری می‌یابد. این حالت نفرت و سخط، باعث درگیری، دلسردی و یأس و بحران روحی و روانی و بدبینی و خودکشی می‌شود. و بعد ها خواهی دید، خیلی از آدم هایی که در خدا تردید دارند و یا او را انکار کرده‌اند، از همین پیچ و خم های سخط و نفرت و دلسردی و یأس و بحران بدبینی گذشته‌اند. البته آن ها که بتوانند زندگی را ادامه بدهند و با این نفرت و تردید و انکار، خود را خلاص نکنند، مجبور هستند که در این زندگی بدون خدا، به خویشتن و تلاش و پشتکار و یا به بت ها و تکیه‌گاه های قدرت و ثروت و لذت پناه بیاورند. و در این دنیای چهار فصل و بی‌قرار، در خیال خود به بهار ثابت و دنیای مطلوب و آرام، دل بسپرند و بر روی موج ها خانه بسازند و مثل حباب زندگی کنند.

کسی که طرح ندارد و پیش‌بینی ندارد و برنامه ندارد، نه از امکانات خود بهره‌مند می‌شود، که بی‌حساب و کتاب خراب‌کاری و دوباره کاری و کندکاری، حتمی است و نه از طرح و نقشه‌ی نقشه‌دار ها و برنامه‌ریز ها، ایمن می‌ماند؛ که آن ها برای صدای تو، برای موی تو، برای اندام تو، برای هوش تو، برای مهربانی و ارتباط گرم تو، حساب باز می‌کنند؛ و از تو، بدون اطلاع تو بهره برمی‌دارند. و به خاطر بهره‌برداری مطمئن، تو را ذلیل و اسیر می‌سازند و در بند می‌اندازند و به گرو می‌گیرند. حال با وعده و وعید و یا تعریف و تشویق و یا شیطنت و دسیسه و یا باندها و دست های پنهان و آشکار. و تا چشم باز کنی، فرو رفته‌ای و گرفتار شده‌ای و راه بازگشت هم نداری.

اگر نگاه تو و دید تو از خدا و دنیا و زندگی و مردم، با این نگاه و دید حسین و یاران او هماهنگ شود، آن‌وقت به انسی در هنگام وحشت و سرور و شادابی و ابتهاج و سرشاری می‌رسی.