بریدۀ کتاب

پرسش اول، رودخانه فرات در طول سرزمین عراق جاری است. اگر قسمتی از آن را از دسترسی د محاصره کرده یا بسته بودند، چرا حسین و یارانش از جایی دیگر آب برنداشتند؟ این این تعداد ته در پاسخ به این سؤال، لازم است توجه کنیم که نیروهای این زیاد حسین و یارانش را به طور کامل محاصره کرده بودند یعنی نیروهای اندک حسین اله در محاصره ۳۶۰ درجه ای قرار داشتند و امکان بیرون رفتن از دایره محاصره ممکن نبود -۲- ورود به رودخانه ها از همه جا میسر نیست و تنها از جایی می توان به آب رودخانه دست یافت که شیب ملایمی دارد و از این رو در زبان عربی به جایی که می توان به کنار رودخانه رفت و از آن آب برداشت «شریعه» میگویند. درباره شریعه، این توضیح لازم است که رودخانه ها همان طور که می دانیم مسیر خود را فرسایش میدهند و در نتیجه رودها در عمق مسیری که کنده اند، جریان و هایی می یابند و دسترسی به آب رودخانه از همه جا میسر نیست و گاهی در اطراف مسیر رودخانه پرتگاه های هولناکی پدید میآید که به هیچ وجه امکان نزدیک شدن به آب وجود ندارد. فیروزآبادی میگوید: «أَصْلُ الشَّريعة في كلام العَرَبِ : مَورِدُ الشَّارِبَةِ العاب التي يُشرَعُها النَّاسُ فيشربون منها ويَسْتَقونَ ورُبَّما شَرَّعوها دوابهم فَشَرَعَت تشرب ن قليل منها والعرب لا تُسميها شريعة حتى يكون الماءُ عِداً لا انقطاع لـه.» (تاج العروس، دیل واژه شریع) در کربلا نیز ماجرا به همین ترتیب بود. تنها از یک نقطه امکان دسترسی به آب رودخانه وجود داشت و در همان نقطه که «شریعه «فرات» نامیده می شد پانصد نفر نیروی سواره مستقر شده بودند تا نگذارند حسین شده و یارانش به آب دسترسی داشته باشند و از آنجا که شریعه معمولاً مساحت بزرگی نداشته است این تعداد نیرو عملاً امکان دستیابی به آب را غیر ممکن می ساختند حالب است که پیش از این نیز در جنگ صفین، سپاهیان معاویه، شریعه قرات را تصرف کردند و آب را به روی سپاه مولا علی اله بستند. امام فرمود: «قد اسْتَطْعَمُوكُمُ الْقِتَالَ فَاءَ قِرُوا عَلَى مَذَلَّةٍ وَتَأْخِيرٍ حَلَّةٍ أَوْ رَدُّوا السُّيُوفَ مِنَ الدِّمَاءِ تَرْوَوا مِنَ المَناءِ فَالمَوْتُ فِي حَيَاتِكُمْ مَقْهُورِينَ وَالحَيَاةُ في مؤتِكُمْ قَاهِرِینَ؛ آنها میخواهند مزه جنگ با شما را بچشند و شما دو راه بیشتر ندارید : یا تن به ذلت و عقب افتادگی بدهید یا شمشیرها را از خون آنان سیراب کنید تا خودتان سیراب شوید زیرا زندگی شما، مرگ است، اگر زیرستم باشید و مرگ شما، زندگی است، اگر آزاد و پیروز باشید.(نهج البلاغه،خطبه ۵۱) جالب ترانکه پس از اینکه علی شریعه را تصرف کرد برخی ت، اگر آزاد و از یاران ایشان گفتند ما نیز آب را به روی آنان ببندیم همان طور که آنها بستند. فرمود: نه ما چنین کاری نمیکنیم.