در تعریف شفاعت جدای از کلیشه ذهنی ما که همان دستگیری اهل بیت ع در آخرت است، با سخن شهید دیالمه شروع میکنم که میگن:
《جهت شهادت از بالا به پایین است.》
این جمله یعنی که شفاعت به اذن خدا و به خواست خدا به کسانی که خودش بخواهد تفویض میشود پس شبهه قائل شدن شرک به خدا در صورت پذیرش شفاعت منتفی است. لذا خداوند امر به شفاعت نمیکند بلکه اجازه به شافعین مخصوص خود میدهد، آن هم زمانی که خود شافع رغبت به شفاعت ما داشته باشد؛ پس باید در دنیا نشان دهیم که ما هم راغب و شایسته شفاعت هستیم. پس شفاعت از دنیا شروع و به آخرت ختم میشود اما به اعتقاد شهید شفاعت در دنیا و آخرت متفاوت است. نزدیک ترین معنا به شفاعت "همراه و جفت و اتصال" است؛ اما دو بُعد دنیوی و اخروی دارد همانطور که علامه طباطبایی هم به دو بُعد تکوینی و تشریعی شفاعت قائل بودند.
شفاعت در بُعد تکوین به معنای "حلقه رابط" (هر آدمی بین پدرش و فرزندش حلقه واسط است) و در بُعد تشریع به معنای آنچه که بین ما و انسان های دیگر مطرح میشود است؛ مثل قرآن و انبیا و عمل صالح که شافعین ملموس هستند(یعنی همان همراهان ما) و غیر ملموس هم ملائکه.
"بر اساس دیدگاه علامه شفاعت در اصطلاح به این معناست که شخصی که متوسل به شفیع میشود، نیروی خودش به تنهایی برای رسیدن به هدف کافی نیست، لذا نیروی خود را با نیروی شفیع گره میزند و در نتیجه آن را دو چندان نموده، به آنچه میخواهد نائل میشود، به طوری که اگر این کار را نمی­کرد و تنها نیروی خود را به کار میزد، به مقصود خود نمیرسید، چون نیروی خودش به تنهایی ناقص و ضعیف و کوتاه بود."