کتاب حاضر، مجلد چهارم از مجموعة چهارجلدی تاریخ هخامنشیان و حاوی مقالاتی در زمینة باستاشناسی است. در این مجلدات برخلاف سایر آثار، دلبستگی به شکوه شاهانه و زندگی درباری چندان جایی ندارد. در سال های اخیر دانش باستانشناسی در افزایش درک ما از زندگی روزانة نواحی منفرد، سهم شایانی داشته و مجلد حاضر کوششی است برای گردآوری مصالح لازم به منظور یافتن نمایی کلی از شاهنشاهی و طرح «درست صورت مساله» و پاسخ به سوالاتی چون: شاهنشاهی ایران وقتی از زوایای گوناگون نگریسته می شد، چگونه به نظر می آمده است؟ این شاهنشاهی چه تاثیری بر سنت های موجود و نیز ساختارهای اجتماعی و اقتصادی داشته است؟ و.... عنوان برخی مقالات کتاب عبارت است از: «تخت جمشید در عصر پسین/ پتر کالمایر»، «یادداشت هایی بر خط میخی و ادبیات پارسی باستان/ کلاریس هرن اشمیت»، «هخامنشیان و هندوستان/ دیلم و خل سانگ»، «هخامنشیان در خلیج فارس/ ژان فرانسوا سال» و «عربستان در دورة هخامنشیان/ دیوید ف. گراف». همچنین مقالاتی در خصوص شوش، فلسطین، قبرس و یونان در دورة هخامنشیان مندرج است.