یادداشت امیر عرب معصومی

        جاده باریک آزادی که با نام راه باریک آزادی بیشتر شناخته می شود، در ادامه کتاب چرا ملت ها شکست می خورند نوشته شده است. پرسش کلی عجم اوغلو، مسئله توسعه است.
 او در اثر قبلی خود بدین موضوع پرداخت که چرا برخی کشورها توسعه می یابند و چرا برخی دیگر شکست می خورند؟
حال این بار پرسشی دیگر ذهن او را جلب کرده است: کشورها چگونه به سعادت اقتصادی و آزادی می رسند؟ چرا؟
او ریشه اصلی همه بدبختی های جهان را نبود آزادی می داند و باز بحثی بسیار بنیادی در علم سیاست، یعنی رابطه میان امنیت و آزادی را بررسی می کند. او برای تبیین بحث امنیت و سرشت ستیزگرایانه انسان، به هابز رجوع می کند و بر لزوم وجود لویاتان(دولت)، برای حفاظت از انسان در برابر انسان تاکید می کند و اعلام می دارد که اصولا در وضعیت بدون دولت، انسان نمی تواند آزاد باشد و یرای نشان دادن آن، از مثال هایی درباره کشورها یا شهرهای آفریقایی مانند لاگوس استفاده می کند. اما این نکته را هم یادآور می شود که همین لویاتان که انسان را از هرج و مرج نشان داده، می تواند آزادی انسان را محدود کند یا حتی آن را کاملا زیر پا بگذارد و تبدیل به لویاتان مستبد شود.
پس باید گفت که:
آزادی بدون امنیت به وجود نمی آید، امنیت را دولت فراهم می کند، اما خود دولت می تواند باعث سلب آزادی مردم شود.
در اینجا عجم اوغلو به سه نوع وضعیت کلی اشاره می کند: 
١. جامعه ای که لویاتان در آن شکل نمی گیرد و در هرج و مرج به سر می برد
٢. جامعه ای که لویاتان مستبد در آن وجود دارد و آزادی شهروندان را سلب کرده
٣. جامعه ای که توانسته لویاتان را به غل و زنجیر بکشد.

استدلال کلی نویسنده این است که برای رسیدن به آزادی، هم دولت و هم جامعه باید قوی باشد. دولت قوی برای مهار خشونت، اجرای قانون و تامین خدمات عمومی و یک جامعه قدرتمند که بتواند دولت قوی را کنترل و مقید سازد.
عجم اوغلو معتقد است که آزادی در جاده باریکی که تعادل میان قدرت دولت و جامعه است، بروز می یابد و در این جاده، هم امنیت تضمین شده و هم بهروزی اقتصادی