یادداشت dream.m

        بئاتریس! ای بئاتریس زیبا !
قدرت عشق تو چنان نیرویی شگفت از ذوق به دانته بخشید که سرانجام توانست در وصفت  شعری بسراید که پیش از آن برای هیچ زنی سروده نشده بود .

کمدی الهی یک شعر حماسی معروف قرون وسطایی ایتالیایی است که قلمروهای زندگی پس از مرگ را به تصویر می کشد. این داستان سفر آن جهانی دانته است که در عرض ده روز  و به راهنمایی ویرژیل(مظهر عقل) و بئاتریس(مظهر عشق)صورت می‌گیرد .
داستان قسمت اول این سفر که در کتاب دوزخ نگاشته شده است در زیرزمین، یعنی در ظلمات طی می شود. این آن قسمتی از سفراست که به دوزخ مربوط است، زیرا دوزخ دانته از زیر قشرزمین شروع می شود و به نقطۀ مرکزی کرۀ خاکی پایان می پذیرد که در آنجا شیطان، فرمانروای دیار رنج ، مکان دارد و قلمرو عظيم خود را اداره می‌کند.
 این حفرۀ عظيم که دوزخ نام دارد، خانه ظلمت و سرما و کینه و جهل ، ترس و ضعف و زشتی یعنی همه آن آثار شر است  که از جانب اهرمن می‌آید و به اهرمن باز می‌گردد. ولی آنچه با ماهیت دوزخ سرشته شده و در واقع تار و پود آن را ساخته است، بی‌امیدی یعنی محرومیت ابدی ازامید است.
  تمام گناهان و گناهکاران روی بدین دوزخ دارند. هرقدر گناهی سنگین تر باشد، صاحب آن پایین تر می‌افتد.  تا نوبت به یهودا می‌رسد که از فرط سنگینی گناه در‏ کام شیطان جائ دارد. در این جهنم گناهکاران به حسب انواع  گناهان خود به دسته های مختلف گناهکاران تقسیم شده و به دست انواع  کیفرها وعقاب‌ها سپرده شدەاند که سخت‌ترین ان‌ها ظلمات مطلق و سرمای ابدی طبقۀ نهم، یعنی آنجاست که شیطان در وسط آن مکان دارد. این ظلمات و سرما مظهرانکار کامل عواطف انسانی و محبت و عشق از طرف گناهکارانی است که بدین ورطه افتاده‌اند تا طبق قانون تاوان که قانون کلی و اصلی جهنم است مجازات بينند .

سفر دوزخ را صرفنظر از حوادث ظاهری آن می‌توان چنین خلاصه کرد:
 دانته (مظهر نوع بشر) که در شاهراه زندگی سرگرم حرکت است درنيمۀ این راه ناگهان خود را در جنگلی تاریک و موحش می یابد (ظلمت خطا و گناهکاری). احساس می کند بی آنکه  خود متوجه شده باشد از جاده به دورافتاده راه است راگم کرده است. درین جنگل تاریک که از هیچ جانب فروغ خورشید(آرامش و پاکی) بدان رخنه نمی‌تواند کرد دانته خود را سخت پریشان و نوميد می‌یابد.
  وی ناگهان در پیش روی خود ولی در فاصله ای دور، دامنه تپه ای را می‌بیند که با فروغ خورشید روشن شده است. این تپه کوه سعادت و رستگاری و این فروغ،  فروغ صفای الهی ست. دانته با شوق رو بدان سو می‌نهد ولی می‌بیند این مسیر سخت و صعب العبور است و وی شهامت جهاد با نفس را ندارد. در این هنگام ویرژیل مظهر منطق و عقل بشری به کمک او می‌آید تا او را از وادی گناه (دوزخ) به سرمنزل پشیمانی(برزخ) و سپس سعادت(بهشت) برساند...

در سراسر این کتاب، دانته از نمادهای اساطیری و دینی برای القای مفاهیم مدنظر خود بهره جسته است . به طور خلاصه می‌توان سه نوع تفسیر از تمثیل ها و نمادهای این اشعار درک کرد و آن را به روشهای مختلف خواند:
 برداشت تاریخی: اگر کسی بر شخصیتهای واقعی و تاریخی تمرکز کند، کمدی الهی می تواند به عنوان یک بیانیه سیاسی و  تقویت کننده استدلال های دانته در مورد ضرورت وجود یک امپراتور جهانی در رم برای بررسی قدرت سکولار پاپ هایی مانند پاپ بونیفاسیه هشتم، که نیرنگ های او منجر به تبعید دانته شده بود؛ تفسیر شود.
در برداشت اخلاقی از تمثیلات، کمدی الهی پیشرفت معنوی زائران را، از سطح درک معنوی بسیار محدود در ابتدا تا تأیید واقعی اراده خدا در پایان، نشان می دهد. 
در نگاه مذهبی به این اشعار ، این کتاب منعکس کننده‌ی تاریخ نجات بشر است که  در کتاب مقدس مسیحیان بیان شده است . و راهنمایی است برای روش درست زندگی و اصلاح  بندگان .


در آخر ترجمه کتاب و پانویس ها بینهایت جذاب و کامل هستند. من ترجمه دیگری از کتاب نخوانده ام و شخصا بعید می‌دانم ترجمه ای زیباتر و دقیق تر از این هم بتوان یافت.
.........
خیلی خیلی به خودم افتخار میکنم که کتاب اول از این سه گانه رو خوندم و در کنارش پروژه های دیگه‌م رو هم پیش میبرم. تجربه عمیقا عاشقانه و شیرینی بود و هست.
از ف عزیزم که دیگه منو نمیخونه هم تشکر میکنم بخاطر این کتاب بینهایت زیبا. جزو ۵ کتاب بسیار باارزش زندگیمه و واقعا از داشتنش خوشحال و مفتخرم.