#سمفونی_مردگان

مادری که نه تنها مادری کافی نبود برای همه فرزندانش حتی آنجاها که لازم هم بود مادری نکرد.مادری که حق پایمال شده دخترش را دید و کوتاه آمد.مهیا شدن آتش برای سوزاندن حاصل عمر پسرش را دید و چیزی نگفت.اما آنجا که خود سیلی خورد برآشفت.پدری که با عمل خود نسبت به برادرش تخم تنفر و برادرکشی را در فرزاندنش کاشت.پدر و مادری که همه بچه ها،برایشان یکسان نبودند و حسد کاشتند و مرگ درو کردند.یوسفی که قربانی شرایط خانه و اجتماع و جنگ شد.آیدایی که در زمان زنده بودن سوخت و ساخت و در هنگام مردن سوخت و خاکستر شد.اورهانی که حسرت مهر مادر تا دم آخر همراهش بود.

آیدینی که کتاب خواند اما نفهمید که خواندنش چه سودی برایش دارد.شاعر شد و پنهان شد و عاشق شد و پیدا شد و مجنون شد بی آنکه بداند چه میخواهد.با مقصر دانستن دیگران همه بارها را از دوشش برداشت. به جای مبارزه مخفی شد و آنجا که باید میرفت بی انگیزه ماند و آنجا که باید میماند تا نور علمش تاریکی جهل ریشه دوانده حتی در پستوی خانه شان را روشن سازد رفت.

داستانی بود سراسر تلخی،سراسر غم اما با قلمی توانمند که من نمیدانم چرا ولی با همه غمش خوشم می آید از خواندن و شنیدنش.دومین بار بود که پای سمفونی معروفی مینشستم و گوش میسپاردم به نوای هر شخصیت در موومان های مختلف کتاب.

آیدین به نظرم نماد خود معروفی بود.روشنفکری که خودش را تنها میبیند اما برای تغییر وضع موجود نمیجنگد.زیستن در تاریکی را برمیگزیند و حتی آنجا که میتواند برود به سمت نور دنبال بهانه ای سست میگردد تا نرود پی نور و آگاهی.شاید راحت طلبی که همه چیز را آماده میخواهد و هر جا که دید شرایط بر وفق مرادش نیست میرود پنهان میشود تا اوضاع رو به راه شود.بر بیگانه تکیه میکند و راز دل را بر غیر هموطن و غیر همکیش برملا میسازد و امید کمک از غیر دارد.بی آنکه بداند آنها هم دارند از او سودجویی میکنند.

اینکه علت مرگ سورمه معلوم نشد و دختر آیدین کی به دنیا آمد که خود آیدین هم نمیداند به نظرم از ضعف های کتاب بود‌.شاید خود معروفی هم از تیرگی دنیای کتابش دلزده شده بود و بیش از این توان تعبیه قضیه ای غم انگیز در کتاب را نداشت‌.شاید هم نتوانست غمی جور کند که طعنه ای درش نهفته باشد.

کنایه های نهفته در متن نسبت به مذهب و افراد مذهبی و دیدن همه سیاهی در و از این افراد و در عوض دیدن تمام خوبی ها و درک بالا از فرنگی ها و مسیحی ها هم به شدت و تناوب در کتاب دیده میشود.این تکه های کتاب بیانگر جهان‌بینی خود آقای معروفی هم هست.در واقع نگاه ایشان به مذهب و قشر مذهبی_سنتی و دلباختگی به فرهنگ و آیین غرب  را نشان میدهد.

مطالعه این کتاب را با این فضای پر از ناامیدی و غمش مخصوصا در صحنه مرگ یوسف و سوختن آیدا به کسی توصیه نمیکنم.اما با اینهمه خودم از هنر خلق جملات و تصویر سازی ها و ایده کتاب و سبک نویسندگی معروفی لذت بردم و دوست دارم برای بار سوم هم بخوانمش.


#سمفونی_مردگان
#عباس_معروفی 
#حلقه_پنجم

🌸سایه🌸

@sayeh_sayeh