یادداشت عطیه میرزاامیری

        این #کتاب متحیرم کرده است و تا تحیرم فروکش نکرده است باید از آن بنویسم. چون نوشتن از کتابی که خیلی خوب است، دشوار است و تنها زمانی می‌شود از آن نوشت که هنوز درونش باشی.
این اولین تجربه‌ی من از کوندراخوانی بود و به‌نظر کتاب مناسبی از او را در زمانی مناسب خواندم. کتابی که در خودش همه چیز داشت و با زبانی طعنه‌آمیز هرچیز مقدسی را مورد حمله قرار داده بود. حمله‌ای آرام و غزل‌گونه که خواننده با آن همراه می‌شود و از آن دفاع می‌کند. #کوندرا سعی کرده است که در این کتاب مضامین #فلسفی، #سیاسی و #روان‌شناسی را جای بدهد و تسلط او بر تمام این مضامین خواننده را دچار شک می‌کند که آیا کوندرا #سیاستمدار بوده یا #فیلسوف و یا #روان‌شناس؟ که باید گفت همه‌ی این‌ها به‌علاوه‌ی #شاعر ! اما بُعد روان‌شناسی این کتاب برای من پررنگ‌تر از تمام ابعاد آن بود. مادری که به‌دلیل کمبود یا فقدان محبت در کودکی، در بزرگسالی خود را در چاهی می‌اندازد که به گمانش می‌تواند از آن چاه #عشق بنوشد اما آن چاه او را هرروز تشنه‌تر می‌کند و درنهایت فرزندی روی دستش می‌گذارد. مادر تمام عشق داشته و نداشته‌ی خود را به سمت پسرش می‌ریزد و گمان می‌کند مادرانگی می‌کند. اما واقعیت این است که او پدرانگی، مادرانگی، همسرانگی و حتی دوستی‌های گمشده‌ی خود را در پسرش جست‌وجو و از او طلب می‌کند. به هرشکلی. با هرترفندی.
شخصیت‌های 《زندگی جای دیگری است》 در پی #آزادی هستند اما تمامشان در بند یکدیگرند و زندانی هم.
#میلان_کوندرا بی‌رحمانه و رُک آن قسمتی از مادربودن را به تصویر می‌کشد که فاقد ارزش‌هایی است که تاکنون دیده یا شنیده‌ایم. او شخصیت «یارومیل» را بهانه می‌کند تا به خواننده زخم‌ها و خلاءهای عمیقی را نشان دهد که مقصری ندارند و دارند.
نکته‌ی چشم‌گیر دیگری که این رمان دارد، برجسته‌سازی ویژگی‌های تنانه است. «بدن» در این رمان به اندازه‌ی «روان» موثر است. فرار کردن مادر از بدن خودش و پس زدن خودش از بدنش شروع می‌شود. کوندرا زیرکانه رابطه‌ی تن و روان را به‌هم پیچانده است و در قسمت‌هایی خواننده خودش را می‌خواند. خودی که یک عمر زیربار روان، بدنش را نادیده انگاشته یا با تنش قهر کرده است. و درست است آقای کوندرا: «وقتی زنی به‌طور کامل با بدنش زندگی نکند، آن بدن برایش به‌صورت دشمن درمی‌آید.»
کوندرا به‌سادگی تمام پیچیدگی‌های روانی انسان را نشان می‌دهد. آن چنان حرفه‌ای و دقیق که نوشتن و گفتن از این کتاب خام و ناقص است.