یادداشت ماهنامه‌ی شهر کتاب
1401/7/14
بعد از انتشار این کتاب، باختین مطالعه در زمینه‌ی رمان را جدی گرفت. خاصه آنکه رمان به ژانر مورد علاقه‌ی دستگاه فرهنگی نظام نیز مبدل شده بود. ایده‌های مربوط به گفتمان در رمان، کلام دوصدایی، اشکال مختلف مکالمه میان خود و دیگری، زمان و مکان در رمان، در مقاله‌های دیگر با تمرکز بر آثار نویسندگانی غیر از داستایفسکی پی گرفته شدند تا بار دیگر در نیخه‌ی دوم کتاب به شکلی پخته‌تر و کامل‌تر ظاهر شوند. فصل آخر کتاب، یعنی «گفتمان در آثار داستایفسکی»، را از این منظر می‌توان ملاحظه کرد. غیر از آن، فصل چهارم نیز برآمده از تحقیقات مفصل اوست درباره‌ی کارناوال. از این جهت، می‌توان نسخه‌ی سال 1963 را، که ترجمه‌ی انگلیسی و فارسی کتاب از آن صورت گرفته، نوعی جمع‌بندی آرا یا همان ایستگاهی در مسیر قله‌نوردی او به شمار آورد. از باختین آثار اندکی در حوزه‌ی نظریه‌ی رمان به جا مانده است (یکی از مفصل‌ترین‌ها را خود در جریان جنگ، کاغذ سیگار کرد و به مصرف شخصی رساند)، اما همین اندک از چنان نوآوری و غنایی برخوردار بوده‌اند در اغلب کتاب‌های مربوط به نظریه‌ی ادبی به تنهایی فصلی را از آن او ساخته‌اند. باید خوشحال باشیم که سرانجام این کتاب مهم نیز به فارسی ترجمه شده است.
مهدی امیرخانلو، ماهنامه‌ی شهر کتاب، شماره‌ی چهاردهم، سال ۱۳۹۵.
(0/1000)
نظرات
تاکنون نظری ثبت نشده است.