یادداشت ایمان نریمانی

        «دوئل» اثر آنتون چخوف، فراتر از یک داستان کوتاه، اثری است که به واکاوی مفاهیمی عمیق همچون حقیقت، قضاوت، نفرت، شرافت و غرور می‌پردازد. چخوف با مهارت تمام، جامعه روسیه را با تمام تناقضات و ضعف‌هایش به تصویر می‌کشد و از زبان شخصیت‌های داستان، تعاریف و دیدگاه‌های خود را در مورد این مفاهیم بیان می‌کند.

داستان حول محور لائوسکی، مردی جوان و عیاش، و فون کارن، جانورشناسی آلمانی و منتقد سرسخت او، می‌چرخد. لائوسکی که از زندگی خود با معشوقه‌اش در قفقاز خسته شده، به دنبال فرار از مسئولیت‌هایش است. این موضوع خشم فون کارن را برمی‌انگیزد و او را به چالش می‌کشد.

چخوف با دقت و ظرافت، شخصیت‌های داستان را پردازش می‌کند و هر کدام را نمادی از یک قشر یا تفکر در جامعه روسیه قرار می‌دهد. بحث‌ها و مناظرات بین این شخصیت‌ها، به ویژه در مورد ماهیت انسان و ارزش‌های اخلاقی، خواننده را به تفکر و تأمل وا می‌دارد.

یکی از نکات برجسته داستان، نگاه چخوف به ضعف‌های انسانی است. او با همدلی و درک، به شخصیت‌هایی می‌پردازد که دچار اشتباه و خطا شده‌اند و در عین حال، به نقد جامعه‌ای می‌پردازد که این ضعف‌ها را تشدید می‌کند.

در پایان داستان، شمّاس، خادم کلیسا، با نگاهی عمیق به دوئل بین لائوسکی و فون کارن، به داوری در مورد جامعه و انسان‌ها می‌پردازد. او معتقد است که اگر انسان‌ها از رنج‌ها و سختی‌های یکدیگر آگاه بودند، کمتر به قضاوت و نفرت نسبت به هم می‌پرداختند.