یادداشت صدرا..

        قصه روشنفکری در ایران قصه طویلی‌ـست ، مبدأ و منشأ اش هم  هم مربوط به ده، بیست یا سی سال پیش از امروز یا آنروز - روزگاری که مقالات کتاب نوشته و منتشر می‌شدند - نیست‌؛ این رشته سر دراز دارد. 
به هر طریق ، مقالات کتاب هر کدام به طریقی ، کلمه روشنفکر را در ذهن مخاطب شفاف می‌کند. این شفافیت می‌تواند در چیستی روشنفکر و جریان روشنفکری، رابطه این جریان با کشور و علم و تاریخ و دین و انقلاب و... باشد.
عموما هر مقاله ، پاسخ، نقد یا واکنشی به مقاله ، اتفاق ، جریان یا گفت‌و‌گویی است که در همان زمان مطرح شده. بخشی از این مطالب که نویسنده به واکنش به آنها میپردازد ،  شاید امروز دیگر بی ارزش و واضحا اشتباه تلقی شوند و برعکس برخی دیگر ، امروز معتقدان بیشتری داشته باشند.
اما صرف نظر از جریان ایجاد شده ، واکنشی که آوینی به آن جریان می‌دهد محدود به آن حرف ها نیست و به این بهانه ، موضوعی باز شده ، تشریح و تفسیر می‌شود و نقاط تاریک مختلفی روشن می‌شود.
اما «جریان روشنفگری» را نمی‌توان به عنوان یک موضوع کلی برای سلسله مقالات کتاب معرفی کرد. «عرفان» ، «هنر دینی» ، «تهجر و تجدد» ، «انقلاب» ، «دموکراسی» و... گوشه ای از عناوینی هستند که بعد از خواندن این کتاب، تعریف جامع تر و دقیق تری به دست خواهد آمد.
در پایان ، این کتاب می‌تواند در کنار آموزه های مختلف ، راهی باشد برای آنهایی که با هر نگاه و طرز فکری ، به سمت تفکر آوینی آمده و به عنوان یک مخالف یا موافق‌ ، مطالعه آن را آغاز کنند.