یادداشت مصطفی رفعت

        «جونگ میونگ لی» این رمان تاریخی/معمایی را در سن 46سالگی (2014) نوشت. او برای نگارش این رمان که آمیزه‌ای از نظم و نثر است، از واقعیاتی تاریخی؛ همچون ماجرای «یون دونگ جو» (شاعر مطرح کُره‌ای که بر ضد استعمار ژاپن در دهه 40 شعر می‌سرود و به‌خاطر حمایتش از جنبش استقلال کُره دستگیر و راهی زندان «فوکوئوکا» شد و در سن 28سالگی به‌مرگی مشکوک در آنجا درگذشت) و اشاراتی به مجموعه‌اشعار وی که تحت‌عنوان «آسمان و باد و ستاره و شعر» به‌فارسی نیز منتشر شده؛ نیز گزارش‌هایی که درباره آزمایش‌های پزشکی مرگبار بر روی زندانیان آنجا رسانه‌ای شد، الهام گرفته است. داستان از جایی آغاز می‌شود که جسد زندانبانی (سوگی‌‌یاما) که به‌شکلی فجیع به‌قتل رسیده، پیدا می‌شود. راوی (واتانابه) نگهبانی جوان است که مأمور یافتن قاتل یا قاتلین شده و در کنار بازجویی از مظنونین، وظیفه سانسور متونِ دردسترس زندانیان و نامه‌ها را نیز برعهده‌ دارد. آنچه اما مخاطب در روند داستان با آن مواجه می‌شود، نه هیجان معمول چنین سوژه‌هایی در برملاکردن راز یک جنایت؛ بلکه هزارتویی از مقابله مفاهیم مناقشه‌برانگیز همچون: آزادی و اسارت، عشق و نفرت، جنگ و صلح، رنج و لذت، یأس و امید و ...؛ آن‌هم در وسعت ادبیات است. علاقه «واتانابه» به هنر، مخاطب را نیز در مسیری که او برای یافتن حقیقت در چاردیواری زندان طی می‌کند، همراه کرده و به جنسی از رهایی می‌رسد که هیچ دیواری قدرت حصر آن‌را ندارد. عنوان اصلی کتاب Investigation (تحقیق) است و نویسنده‌اش در‌گفت‌و‌گو‌با مجله SHOTS درباره انگیزه نوشتن چنین رمانی که سوگواره‌ای در رثای تبعات همیشه‌ویرانگر جنگ بر زندگی انسان‌هاست؛ گفته که اولین‌بار در سال 1989 طی سفری به ژاپن و دیدن مجسمه یادبود «یون دونگ جو» در آنجا، به خواندن اشعارش ترغیب شد. او هفت رمان درباره موضوعات مختلف می‌نویسد (بعضی‌از‌آن‌ها مانند «نقاش باد» و «درختی با ریشه عمیق» حتی سریال شدند) احساس کرد جوان‌مرگی این شاعر و حس درون آثارش، او را رها نکرده و باید درباره‌اش حتماً چیزی بنویسد. او گفته است: «در دنیای بدی زندگی می‌کنیم. شرایط سختی داریم؛ بحران‌های متعدد اقتصادی، تبعیض‌های نژادی و فقر. همه مشکلات جوامع، مشخصه این اثر است. پایان رمان، باز ظلم است که خود را به‌رُخ می‌کِشد و آدم‌ها گویی سلاحی برای مقابله با آن ندارند؛ به‌جز شعر و موسیقی. من معتقدم که ادبیات می‌تواند شفابخش بشر باشد».