یادداشت میم‌ مهرابی

        سفر به دهۀ سی ایران و زدن عینک جهان‌بینی به زندگی و دغدغه‌های مردم آن زمانه، برای من و شما درحال حاضر کاری غیرممکن به نظر می‌آید. اما در دنیای ادبیات، سفر به زمان‌های دور و دراز غیرممکن نیست! کتاب مدیر مدرسه نوشته جلال آل‌احمد، روایتی از مصائب پشت میزنشینی‌ها و تخته‌گچی‌ها است. داستان از زبان معلمی در دوران پهلوی روایت می‌شود که از آموزگاری به تنگ آمده و به هوای راحتی شغلی و پول بیشتر، تصمیم می‌گیرد که مدیر یک مدرسه زهوار در رفته بشود.
.....
لطفا نفس نکشید: داستان مثل یک فیلم که روی دور تند پخش شده باشد، سریع و بدون اضافات و برهم‌زدن تمرکز خواننده روی موضوع اصلی نوشته شده است. هرچند که گاه‌گاهی از نفس می‌افتد و با ماجراهای کم‌اهمیت پر می‌شود، اما با نادیده گرفتن و چشم‌پوشی، می‌توان امیدوار به نبض قصه بود.
.....
آهای مردم من شبیه کسی نیستم: اول: جنس متفاوتی از نثر که به هیچ ‌یک از هم‌نسلانش شباهتی ندارد. زبان بریده بریده و پر از سر هم کردن لغات، شکستن قواعد دست‌و‌پاگیر نوشتاری از جمله نکاتی است کهمی‌توان به ویژگی خاص قلم او برمی‌گردد.

دوم: طنز خفیفی که همراه با نقد جامعه تلخی‌اش ته گلو را می‌زند. نوشته‌های آل احمد معمولا همیشه همراه با نقدهای زیرکانه‌ای است که با قصه آمیخته شده‌اند و مخاطب را در آخر به فکر فرو می‌برند. البته بعضی وقت‌ها از بالای منبر، پایین بیا نیست!
......
پا روی دمِ پهلوی: جلال آل‌احمد از آن نویسنده‌هایی است که داستان‌هایش را در جهت رساندن پیام‌ها و نقدها، هدفمند می‌کند. کتاب مدیر مدرسه تندوتیزترین نقدها را به همراه دارد. نقدهایی که توانست او را در بین نویسنده‌های معترض به ثبات بیشتری برساند. در قسمتی ازفصل اول کتاب می‌نویسند: «با شیر و خورشیدش که آن بالاسر سه‌پا ایستاده بود و زورکی تعادل خودش را حفظ می‌کرد و خورشید خانم روی کولش با ابروهای پیوسته و قمچیلی که به دست داشت.»
......
در آخر: کتاب مدیر مدرسه را دوبار خوانده‌ام. برای هر بار هم اعتقاد داشتم، پرچم‌دار تفاوت قلمی و فضای متفاوت در ادبیات داستانی ایران است! بارها در بین طنز نیشدار آل‌احمد لبخند زدم و یا باتجربه‌های خام مدیر مدرسه هم‌دردی کرده‌ام! این اثر می‌تواند گزینۀ مناسبی برای رفع دل‌زدگی‌ها از نثر‌ها و کتاب‌های تکراری باشد. کوتاهی و روایت بدون پیچیدگی، این امکان را می‌دهد که همراهتان باشد. چه توی خانه چای گرم دستتان باشد و چه دستگیرۀ اتوبوس، شما را غرق در خودش می‌کند و شاید بتواند احساس خوبی را از یک داستان جذاب و جاندار منتقل بکند.
.....