یادداشت حمید درویشی شاهکلائی

        کتاب رمان «بهم میاد» |نوشته رنده عبدالفتاح، ترجمه‌ای از محسن بدره

محسنی که من می‌شناسم
محسن بدره رو از سال 1384 می‌شناسم. تصور می‌کنم جلسه مباحثه هفته دوم درس اندیشه اسلامی یک (مقرری‌های هفتگی شهید مطهری) را به سرگروهی او گذراندم. محسن ورودی دوره دوم رشته ما بود. مثل بیشتر ورودی‌های سال 83، مولفه‌های فرهنگ روستایی‌شهرستانی، با تمام معانی خوبش، در او وجود داشت: باصفا، صادق و صمیمی، پشتکار، انرژی، فعال و بانشاط. او و رفقایش برای ما نوید یک دنیا انگیزه و خلوص بودند. عدالت‌خواهی، مطالبه‌گری و آرمان‌خواهی، هر چه می‌خواستیم در وجود بچه‌های هشتادوسه‌ای بود.

سه ترجمه از محسن بدره
محسن هم‌اکنون سه ترجمه رمان را برای چاپ به نشر آرما سپرده است. شاید هر سه کتاب در فضای اسلام و دیگران، نومسلمانی، دین و فرهنگ با تاکید بر زنانگی فهم شوند. هنوز دو کتاب جدیدتر، یعنی عشق زیر روسری و مسجد پروانه را نخواندم، اما می‌توان حدس‌هایی زد. 

بهم میآد؟
«بهم می‌آد؟» از یک انتخاب شروع می‌شود. انتخاب پوششی به نام حجاب. یک دختر دبیرستانی که اصالتا عرب فلسطینی است، در آغازین روزهای سال جدید تحصیلی تصمیم می‌گیرد به صورت تمام‌وقت، با حجاب (روسری) در انظار عمومی ظاهر شود. کم و بیش به چیزهای جالب دیگری در همین حوالی می‌پردازد. هویت، شکاف بین‌نسلی، اسلام‌هراسی، دین و فرهنگ، نوجوانی (به تعبیری: تین‌ایجر)

در کل، کتاب متوسطی است. بسته به این که مساله کتاب و هسته اصلی داستان را چه چیز اعتبار کنید، می‌توانید از آن لذت ببرید. امید که مساله خودتان را در کتاب پیدا کنید! 

دو سه تذکر درباره کتاب
توجه: این کتاب در/برای فضای فرهنگی غیر ایران نوشته شده است؛ هر چند شباهت‌ها و دستاوردهایی برای ما داشته باشد. طبیعی خواهد بود که روسری به همراه لباس‌های رنگارنگ و آرایش در استرالیا حجاب به شمار آید و در کشور ما عین بی‌حیایی و بی‌حجابی. در کشور ما حجاب بدون تصور چادر یا مانتو خنده‌دار است. شاید دقیق‌تر است بگوییم شخصیت‌های کتاب از فرهنگ اسلامی کاملا به دور هستند و با حجاب که رابطه نزدیکی با عفاف دارد، دور هستند! وگرنه این‌قدر لباس‌های تحریک‌کننده نمی‌پوشیدند!

توجه: در صفحات پایانی کتاب، جمع‌بندی‌های خوبی آمده است. شاید توجه به آن جمع‌بندی‌ها در فهم کتاب کمک بکند.

توجه: شخصیت‌های این کتاب اصلا قرار نیست انسان‌های کاملی فرض شوند. اشتباهات بی‌شماری دارند که لیاقت آن‌ها را برای الگودهی سلب می‌کند.

کتاب رمان بهم میاد
عنوان کامل کتاب:
بهم میآد؟
به انگلیسی:
Does My Head Look Big In This?
نویسنده (به انگلیسی):
رنده عبدالفتاح، متولد 1979
Randa Abdel-Fattah
مترجم:
محسن بدره، متولد 1365
ناشر:
اصفهان: آرما.
توضیحات:
چاپ هفتم، 1392، 12 هزار تومان، 336 صفحه.

نشر آرما اخیرا طرح جلد متفاوتی از این کتاب نیز منتشر کرده است که به سلیقه امثال من مناسب‌تر است!