یادداشت فهیمه نظری

        «سب و لعن از منظر شیعه امامیه و وهابیت»، کتابی است به قلم قاسم حریزوای. حریزاوی معتقد است که مخالفان ولایت امام علی‌ علیه‌السلام از دیرباز شبهات بی‌شماری را متوجه شیعه‌ی امامیه کرده‌اند که از جمله مهم‌ترین آن‌ها نسبت ناروای سبّ و لعن صحابه است. هدف او از این پژوهش در ابتدا بررسی جواز یا عدم جواز ابراز بغض و کینه به شکل سب و لعن از دیدگاه اسلام است که با دلایل نقلی، مانند قرآن و روایات و سیره‌ی مسلمانان و هم‌چنین با مستندات تاریخی بدان می‌پردازد. سپس دیدگاه وهابیت را درباره‌ی سب و لعن صحابه بیان می‌کند و در آخر دیدگاه وهابیت درباره‌ی سب و لعن صحابه از سوی شیعه را مورد نقد و بررسی قرار می‌دهد.

در پژوهش پیش رو حریزاوی موضوع مورد بحث را از ابعاد مختلف مد نظر قرار داده که عبارت‌اند از: تاریخچه‌ سبّ صحابه، فرق بین سب و لعن، جواز لعن از نظر شیعه، آغازگری سب در اسلام توسط معاویه نسبت به امام علی علیه‌السلام، جایگاه سبّ و لعن از دیدگاه اسلام، جایگان سب و لعن از دیدگاه اهل سنت، دیدگاه وهابیت نسبت به سب و لعن صحابه، دیدگاه وهابیت نسبت به سب و لعن صحابه از سوی شیعه‌ی امامیه، جایگاه سب و لعن از دیدگاه امامیه و حکم سب و لعن از دیدگاه قرآن و روایات (امامیه و اهل سنت) را بررسی کرده است.

او در این پژوهش «لَعْنْ» را به معنای طرد و دور شدن از خداوند متعال و خوبی‌ها آورده و واژه‌ی «سب» را برابر با ناسزای دردناک گرفته است.

در نهایت آن‌چه از دیدگاه وی در این باره مسلم می‌نماید از این قرار است:

۱- سبّ و لعن در اسلام، (قرآن، سیره و حدیث) کاملا تفکیک نشده و در مواردی خلط مبحث هم شده؛ چنان‌که قرآن اذعان دارد سبّ و ناسزا حتی به دشمن بدخواه ممنوع است، اما لعن در نصوص دینی در مواردی مجاز است و عدم جواز آن در قرآن و سنت تصریح شده است؛

۲- بنا به عقیده‌ی اهل سنت هر مسلمانی که رسول خدا را یک ساعت دیده باشد صحابی آن حضرت شمرده می‌شود و همه‌ی صحابه عادل‌اند و مسلمانان می‌توانند معارف و احکام دین را از آنان بگیرند و روایات آنان را بدون دغدغه بپذیرند؛ اما آن‌چه نظر شیعه را از دیدگاه اهل سنت جدا می‌سازد، این نکته است که درباره‌ی همه‌ی صحابه به یک شیوه نمی‌توان قضاوت کرد و همه‌ی آنان را عادل و مومن واقعی شمرد و برای گرفتن معارف دین به همه‌ی آنان اعتماد کرد؛

۳- وهابیت و پیشوایان آنان کسانی را که در برابر صحابه‌ی پیامبر (ص) موضع داشته‌ و آنان را سبّ و لعن کنند ملحد و کافر دانسته و در صورت توبه نکردن حکم به قتل آنان می‌دهند. امروزه بسیاری از انفجارها و عملیات‌های انتحاری در کشورهای پاکستان، افغانستان و عراق به همین بهانه صورت گرفته و کشته شدن تعداد زیادی از مسلمانان (شیعه و سنی) را به دنبال دارد؛

۴- از نظر امامیه سبّ و دشنام به طور کلی عملی غیراخلاقی بوده و جایز نیست. از سویی یک مسلمان چگونه به خود اجازه می‌دهد که به مسلمانی دیگر فحاشی کند و شیعه‌ی آگاه که خود را مقید به پیروی از قرآن و سنت پیامبر (ص) و اهل بیت علیهما‌السلام می‌داند، هرگز زبان خود را به سبّ و ناسزا آلوده نمی‌کند؛ اما در قرآن کریم بعضی افراد به خاطر داشتن بعضی از صفات و حالات، مورد لعن خدا، رسول؛ ملائکه و مومنان قرار گرفته‌اند؛

۵- وهابیت معتقد است امامیه، صحابه و عشره مبشره [۱] را سبّ و لعن کرده، صحابه را مرتد دانسته و عایشه را هتک حرمت و لعن می‌کند. از دیدگاه شیعه‌ی امامیه و با استناد به قرآن، روایات پیامبر (ص) و حضرات معصومین و واقعیات و گزارشات تاریخی، شبهات و افترائات وهابیت به امامیه در باب سبّ و لعن صحت ندارد.

نوشتار نشر (بین‌الملل) درباره‌ی نویسنده:
قاسم حریزاوی در سال ۱۳۳۳ در منطقه‌ی محروم کوت‌عبدالله اهواز چشم به جهان گشود. وی در خلال تحصیلات دوران دانش‌آموزی و دانشجویی به مبارزات عقیدتی و سیاسی علیه رژیم شاهی و مکاتب الحادی پرداخت. در طول سالیان دفاع مقدس به خیل رزمندگان اسلام پیوست و هم‌زمان تدریس در مراکز تربیت‌معلم و آموزش عالی و هم‌چنین معلمی در دبیرستان‌ها را بر عهده داشت. خدمت به مکتب اهل‌بیت با سال‌ها مدیریت در عرصه‌ی حج‌الله اکبر و زائران بیت‌الله الحرام و عتبات عالیات و نیز پژوهش در کلام امامیه و مبارزه با فرق انحرافی از خدمات وی به شمار می‌رود. نوشتار حاضر از جمله‌ دغدذغه‌های مولف در حوزه‌ی مبارزه با فرقه‌ی ضاله‌ی وهابیت است.

پی‌نوشت:
۱- حدیث عَشرَه مُبَشَّره روایتی معروف در میان مسلمانان اهل سنت است که محمد (ص) به ده تن از یاران نزدیک خویش بشارت بهشت داده‌ است. این ده تن که به نام عشره شناخته می‌شوند عبارت‌اند از: ابوبکر بن ابی قحافه، عمر بن خطاب، عثمان بن عفان، علی بن ابیطالب، طلحه بن عبیدالله، زبیر بن عوام، سعد بن ابی وقاص، سعید بن زید، ابوعبیده جراح، عبدالرحمن بن عوف.