یادداشت پیمان قیصری

        *هشدار اسپویل نسبی*

تلماسه یک کتاب علمی-تخیلی است که داستان آن هزاران سال بعد از زمان حاضره. زمانی که هر سیاره به خاندانی اشرافی سپرده شده و امپراتوری بر همه حکومت می‌کند. بر خلاف دیگر رمان‌های علمی-تخیلی در این رمان خبری از سفینه‌های فضایی برای انسان‌های عادی جهت سفر بین سیاره‌ای وجود ندارد و ترابری بین سیاره‌ای در دست یک اتحادیه با رانندگان! مخصوص است که تنها با مصرف نوعی ماده‌ی مخدر راه بین سیاره‌ها را پیدا می‌کنند. در چنین فضایی خاندان آتریدز مجبور شده سیاره‌ی خودش که دارای آب و هوای خوش و رودهای جاری و باران فراوان هست رو رها کنه و به سیاره‌ی آراکیس یا تلماسه بره. آراکیس سیاره‌ای خشک و بدون آب با طوفان‌های شنی و بیابان‌های مرگبار و موجوداتی عظیم‌الجثه به نام ماسه کرم در شن‌های بیابان است اما با یک ویژگی منحصر به فرد، محل تولید مخدری که نیاز رانندگان فضاپیماهاست و بسیار با ارزش است. برای زندگی در این سیاره باید تدارک مخصوصی دید مثلا لباس‌های مخصوصی پوشید تا عرق و رطوبت تنفس شما رو به آب تبدیل کنه تا از تشنگی تلف نشید. مردم بومی این سیاره که اطلاعات زیادی از اونها در دست نیست حره‌مردان نامیده میشن که به نظر زندگی بدوی دارند و طبق دین و آیین و پیشگویی‌های خودشون منتظر یک منجی. در هنگام ورود خاندان آتریدز به آراکیس پچپچه‌هایی شنیده میشه که مردم بومی، پل، پسر دوک تازه منصوب شده‌ی آراکیس رو لسان‌الغیب یا منجی می‌نامند. پس از گذشت مدتی بارُن هارکونن با دسیسه و نفوذ به آراکیس حمله می‌کنه و دوک رو می‌کشه و باعث میشه پل و مادرش به میان حره‌مردان فرار کنند. و این شروع همسو شدن پل و اهدافش با پیشگویی‌ها و تعالیم مذهبی حره‌مردانه. این یک شمای کلی از داستان این کتابه، کتابی که نکات بسیار جالبی داره و نظریات نویسنده رو به خوبی منعکس می‌کنه. مثل نظریات راجع به محیط زیست و دین سیاسی. چیزی که برای من جالب بود تفاوت آینده‌ی مورد نظر فرانک هربرت با بقیه‌ی نویسنده‌ها بود، مثلا عدم وجود وسایل پیشرفته‌ی تکنولوژی، وجود همزمان موشک و شمشیر. مسئله‌ی دیگه که برای من جالب بود تلاش یک گروه عرفانی-مذهبی برای رسیدن به یک انسان با خصوصیت‌ خاصی بود، استفاده از تکامل ژنتیکی با بررسی‌های طولانی و سری. داستان روان و جذابی‌ست و ترجمه می‌تونست بهتر باشه جدای از سانسور‌ها و تغییراتی که برای چاپ شدن مجبور به انجام آن بوده‌اند. با یک سری از نظرات نویسنده هم موافق نیستم ولی چون کتاب داستانه، خیلی در امتیازدهی من تاثیری نخواهد داشت.ه