یادداشت محمدقائم خانی

        .

از متن کتاب: 

ادبیات روسیه را در دوران پیش از انقلاب می‌توان به چهار دوره تقسیم و هر دوره را با نام یکی از بزرگ‌ترین‌های آن دوره مشخص کرد. دوره‌ی اول: پوشکین و گوگول. پیش از آن در روسیه در واقع هیچ‌چیز نبود. در میان کشورهای اسلاوی فقط لهستان از آغاز قرن شانزدهم دارای زنجیره‌ای به هم پیوسته از آفرینش ادبی بود. دوره‌ی دوم: به ترتیب تورگنیف، تولستوی، داستایفسکی – بنا به رأی معاصرانشان – اما به زعم ادب‌شناسان امروزی: داستایفسکی، تولستوی، تورگنیف. دوره‌ی سوم: تولستوی و چخوف. دوره‌ی چهارم: مرژکوفسکی و تولستوی. چهار نسل ادبی. تولستوی در زمان نسل اول به دنیا آمد، نسل دوم نویسندگان را نمایندگی می‌کرد و کماکان به همان برازندگی در نسل سوم حضور داشت و در دوران نسل چهارم نیز نوشتن را ادامه داد