یادداشت 🎭 🎬 محمد رضا خطیب 🎭📚

        حقیقت یا واقعیت؟ 

از مرحوم علی حاتمی پرسیدند که شما در فیلم تون نشون دادید که وقتی طلاهای ناصرالدین شاه رو می دزدند ، تقصیر رو به گردن کمال الملک می ندازن . این در حالیه که در اون موقع که این‌ اتفاق میفته ، کمال الملک نوجوون بوده و نمیتونسته دزد طلاها باشه. مرحوم حاتمی جواب میده :

شما درباره یک واقعیت تاریخی حرف می‌زنید،  این نکته ایه که واقعیت داره اما من در فیلمم درباره یک حقیقت تاریخی حرف زدم و اون هم اینه که " هنرمندان همیشه از طرف حکومت ها تحت فشار بودند و با دید بد بهشون نگاه می شده ".

پژوهشی در ادبیات عامیانه ، همونطوری که از اسمش پیداست ، تحقیق و تفحص درباره ادبیات مردم کوچه و بازار و ادبیاتی یه که در دل جامعه رشد کرده و همراه و همگام و هم سو با همه ملت بوده ، نه فقط یک قشر خاص و مختص دربار. 

ادبیات عامیانه به ادبیاتی گفته میشه که نسل به نسل و سینه به سینه بین مردم منتقل می‌شده.  در شب نشینی ها ، در مجالس،  شب ها قبل از خواب مادران و مادربزرگ ها این ادبیات رو به همدیگه منتقل می کردند. 
داستان ها ، متل ها ، مثل ها ، لطیفه ها ، لالایی ها و... از زیر مجموعه این ادبیات به حساب میان. 

کتاب با یک مقدمه مفصل و خوب شروع میشه و اون هم تعریفی از ادبیاته.  ادبیات چیه؟ از کجا میاد؟ چطوری به وجود اومده ... در بخش نخست مقدمه ، ما با مفهوم و کارکرد ادبیات به صورت مختصر آشنا میشیم. 

در بخش بعدی تعاریفی از ادبیات عامیانه داده میشه و این نکته مورد بررسی قرار میگیره که در جهان امروز که فضای مجازی و گوشی های موبایل گسترده شدند ، چرا اقبال به این ادبیات اینقد کم شده. چرا دیگه کسی داستان های قدیمی و لطیفه های قدیمی رو خیلی  دوست نداره؟ 

در بخش بعدی ما با سخن نویسنده خطاب به خواننده ها طرفیم. در این بخش نویسنده به تعریف و شکل شناسی زیر مجموعه ادبیات عامیانه میپردازه.  ما با لطیفه ، لالایی ، متل ، قصه ، حکایت ، ضرب المثل ، حماسه و ... آشنا میشیم.

در بخش اصلی کتاب هم که نمونه نام داره. ما با نمونه های زیادی از این ادبیات رو به رو میشیم که خیلی جذاب و شیرین و نوستالوژی و خاطره انگیزند ...
داستان هایی که قدیم ها می‌شنیدیم و امروز کمتر باهاشون رو در میشیم.  

ادبیات عامیانه،  ادبیاتی که بین مردم دست به دست می‌شدند و تا به امروز به ما رسیدن شاید " واقعیت " نداشته باشند اما قطعا  " حقیقت " دارند ...

امیدوارم ادبیات عامیانه رو فراموش نکنید.