یادداشت عطیه عیاردولابی

        از بچگی تو حوزه ادبیات و سینما دو تا چیز رو خیلی دوست داشتم: یکی آثار مربوط به جنگ جهانی دوم و دیگری شوروی استالینی. در کمال تعجب هر دو برام جذابند؛ میگم در کمال تعجب چون تو این آثار فقط ظلم و سبعیت بشر رو داریم می‌بینیم و می‌خونیم و تبعا نباید لذت  و جذابیتی داشته باشه. شاید این این جذابیت به خاطر اینه که اون دوران تموم شده و حداقل بخشی از ظالمین به کیفر اعمالشون رسیدن یا محکومیت‌شون در افکار عمومی ردخور نداره.

اما امان از همه اون آدمایی که این ظلم‌ها رو زندگی کردن؛ آدم‌هایی مثل ایوان دنیسوویچ که اگرچه شخصیتی خیالیه اما مبتنی بر واقعیت و تجربه زیسته نویسنده به وجود اومده.
از عنوان مشخصه قراره چی بخونیم. داستانی از جرگه داستان‌های با شروع و پایان مشخص و ترجیحا به خوبی و خوشی زندگی کردند نیست. یک روز از زندگی زندانی اسیر در اردوگاه‌های کار اجباری سیبری با هشت سال سابقه اسارت و دو سال باقیمانده چی می‌تونه باشه؟ یه روزمرگی دردناک که تازه به اعتراف ایوان دنیسوویچ این یک روز از روزهای خوش و خوب اونه که دنیا براش بر وفق مراده. خوندنش از این جهت سخت بود. یکی دیگه مصیبت می‌کشه و ما فقط می‌خونیم و میریم پی زندگی‌مون. 
از اواسط کتاب دائم به این فکر می‌کردم چی باعث میشه یه آدم تو همچین شرایط سختی بمونه و به خلاص کردن خودش فکر نکنه. با آدم‌های مذهبی و باورمند به خدا و بهشت و جهنم هم روبه‌رو نیستیم که بشه توجیهش کرد. تنها جواب امیده. امید به خلاصی از اون جهنم بشری و روزی که بالاخره این اتفاق میفته. چقدر این امید تو زندگی مهمه. 

کتاب ترجمه خیلی خوبی داره و خوشخوانش کرده. داستان هم از همه جهت میزونه. علیرغم تلخی ماجرا حیف بود پنج ستاره نگیره‌.