یادداشت بابک قائدنیا

        ❌ کتاب« توتالیتاریسم» اثر «هانا آرنت» سومین جلد از مجموعه‌ «خاستگاه‌های توتالیتاریسم» است که به بررسی نظام‌های توتالیتر قرن بیستم، به‌ویژه نازیسم و استالینیسم، می‌پردازد. آرنت در این کتاب شرح می‌دهد که چگونه این رژیم‌ها از طریق ایدئولوژی‌های فراگیر، تبلیغات، خشونت سیستماتیک، پلیس مخفی و نابودی مرزهای میان واقعیت و دروغ، جوامع را کنترل می‌کنند. او توضیح می‌دهد که توتالیتاریسم با استفاده از ترس، سازمان‌دهی توده‌ها، و حذف فردیت، شهروندان را به ابزارهایی مطیع و بدون قدرت تفکر مستقل تبدیل می‌کند.
آرنت استدلال می‌کند که توتالیتاریسم تنها یک دیکتاتوری خشن نیست، بلکه سیستمی است که به دنبال سلطه‌ کامل بر تمام جنبه‌های زندگی مردم است. او نقش ایدئولوژی و تبلیغات را در ایجاد جهانی ساختگی برجسته می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه این نظام‌ها مخالفان را نابود کرده و حتی و فاداران خود را نیز در نهایت قربانی می‌کنند. 
👈 مفاهیم کلیدی مورد تاکید در کتاب، بی‌ریشگی (Rootlessness) و بی‌قدرتی (Powerlessness) مردم در جوامع مدرن است که آن‌ها را مستعد پذیرش ایدئولوژی‌های توتالیتر می‌کند. آرنت همچنین بر اهمیت تفکر انتقادی در برابر چنین نظام‌هایی تأکید دارد و هشدار می‌دهد که توتالیتاریسم تنها به گذشته تعلق ندارد، بلکه خطری همیشگی برای جوامع بشری است. 
آرنت سه شرط اساسی را برای ظهور نظام‌های توتالیتر شناسایی می‌کند:
👈 انزوای فردی و اتمیزه شدن جامعه: در جوامعی که پیوندهای اجتماعی و نهادهای مدنی از بین می‌روند، افراد احساس تنهایی و بی‌قدرتی می‌کنند. داشتن آگاهی تاریخی و سیاسی در خنثی کردن این مولفه و پیشگیری از بروز توتالیتاریسم بسیار موثر است. 
👈 وجود توده‌های نارضی و بی‌ریشه: توتالیتاریسم زمانی امکان‌پذیر می‌شود که گروه‌های بزرگی از مردم، به‌ویژه طبقه‌ی متوسط و کارگر، احساس کنند که از نظام سیاسی و اجتماعی کنار گذاشته شده‌اند. این توده‌ها، که از نهادهای سنتی مثل خانواده، انجمن‌های مدنی و احزاب سیاسی جدا شده‌اند، مستعد پذیرش ایدئولوژی‌های مطلق‌گرا هستند. او تاکید می‌کند که چون در این گروه، بی‌خویشتنی این پذیرش را تشدید و تسهیل می‌کند.
👈 ایدئولوژی فراگیر و دستگاه سرکوب سازمان‌یافته: رژیم‌های توتالیتر از یک ایدئولوژی جامع استفاده می‌کنند که ادعای توضیح همه‌ جنبه‌های زندگی را دارد. این ایدئولوژی با ابزارهای تبلیغاتی گسترده و یک دستگاه سرکوب، مانند پلیس مخفی و اردوگاه‌های کار اجباری، اجرا می‌شود تا هرگونه مخالفت را از بین ببرد و مردم را کاملاً تحت سلطه قرار دهد.
👈 یکی از پیش‌بینی‌های آرنت در این کناب که در سال ١٩۵١ به چاپ رسیده است، این است که در آسیا کشور هندوستان، با توجه به پیش‌شرط‌های ذکر شده و جمعیت زیاد آموزش ندیده، مستعد پیدایش توتالیتاریسم است، که البته این پیش‌بینی تا کنون محقق نشده است. آرنت تأکید دارد که این شرایط می‌توانند در دوره‌های مختلف تاریخ پدیدار شوند و توتالیتاریسم فقط به قرن بیستم محدود نیست.