یادداشت مهدی منزوی

        کتاب "منازعه فلسطین و اسرائیل" (2020)
نوشته "تمرا بی. اور" ترجمه " پریسا صیادی" نشر ققنوس
"The Israeili-Palestinian conflict: The struggle for Middle east 
peace"
یک کتاب جمع و جور ۱۰۰ صفحه ای که دید خوبی درباره تاریخچه پیدایش اسرائیل و سیر تاریخی منازعات فلسطینیان و صهیونیست ها تا سال ۲۰۲۰ رو به خواننده میده. نسخه الکترونیکی در اپ فیدیبو موجود هست. 
در این روزها که دوباره منازعات به اوج رسیده (طوفان الاقصی) خوبه حداقل اطلاعاتی درباره تاریخچه این جریان داشته باشیم تا بازیچه دست رسانه ها نشیم.
سرزمینی که اسرائیل ها و فلسطینی ها بر سر اون میجنگن ۲۲۵۹۲ کیلومتر مربع وسعت داره یعنی حدود دو برابر مساحت استان تهران. اینکه این سرزمین در کتاب مقدس وعده داده شده به یهودیان از نظر من ( که فقط برای خودم اهمیت داره) حرف نامربوطی هست. هرچند اگر مسلمانان هم همچین حدیثی در دست داشتند احتمال قریب به یقین رفتار مشابهی در غصب اون سرزمین انجام میدادند (البته بشرط داشتن زور). 
سرزمین فلسطین تا اوایل قرن نوزدهم اهمیتی نداشته ولی بعد از شورش دهقانان عرب در سال ۱۸۳۴ علیه حکومت عثمانی از بیم توافق با اروپایی ها و هجوم دوباره صلیبیون به منطقه، بیشتر اهمیت پیدا کرد. در سال ۱۸۸۲ یهودیان عمدتا روس برای فرار از دست اذیت و آزار اروپاییان به فلسطین مهاجرت کردند و ترس از اعراب باعث اتحادشون شد. در سال ۱۸۹۶ تئودور هرتسل از یهودیان مجارستان، بعد از دادگاه افسری فرانسوی بنام دریفوس که بخاطر یهودی بودن متهم به جاسوسی برای آلمان شده بود، رساله ای سیاسی بنام "دولت یهود" منتشر کرد و اعلام نیاز یهودیان به کشوری مستقل از اروپائیان رو اعلام کرد. یکسال بعد اولین کنگره صهیونیسم در بازل سوییس برگزار شد. رویای هرتسل با استقبال یهودیان مواجه شد. تا سال ۱۹۰۰ حدود  ۵۰ هزار یهودی در سرزمینهای فلسطین زندگی میکردند.
در حین جنگ جهانی اول ۱۹۱۷ یهودی ها از بریتانیا خواستند در ازای کمک اونها، بریتانیا به یهودی ها برای یافتن یک سرزمین مستقل کمک کند. آرتور بالفور وزیرخارجه وقت بریتانیا بیانیه ای در حمایت از یهودیان منتشر کرد. او که به شدت از اعراب متنفر بود نوشت: "صهیونیسم درست یا غلط، خوب یا 

بد، ریشه در سنتهایی دور و دراز دارد، و در حال حاضر نیازها و امیدهای آینده بسیار مهم تر از آرزوهای ۷۰۰ هزار عرب است." جنگ جهانی اول در ۱۹۱۸ پایان یافت و با شکست عثمانی کشورهای ریز و درشت عربی بوجود اومدند ولی بریتانیا اداره سرزمین فلسطین رو به اعراب واگذار نکرد. در سال ۱۹۲۲ سازمان ملل قیمومیت فلسطین رو به رسمیت شناخت که شامل بیانیه بالفور هم میشد. در سال ۱۹۲۴ یهودیان مهاجر به فلسطین هجوم آوردند ولی اعراب دیگه تمایلی به فروش زمین نداشتند. یهودیان مهاجر برای حفاظت خود در برابر خطر اعراب گروه شبه نظامی بنام هاگانا تشکیل دادند. با موافقت بریتانیا زبان عبری زبان رسمی فلسطین شد. فلسطینیان که همه چیز رو از دست رفته میدند شروع به حمله به یهودیان مهاجر میکردند و اونها هم مقابله به مثل. در ۱۹۳۰ درگیری‌ها گسترش پیدا کرد. هاگانا با موافقت بريتانيا و به پشتوانه اسلحه های زیادی که طی سالهای پیش وارد کرده بودند اعراب رو سر جای خودشون نشوندند. در سال ۱۹۳۹ جنگ جهانی دوم شروع شد و یهودی ستیزی نازیها، یهودیان بیشتری رو به فکر مهاجرت انداخت. بریتانیا با ورود مهاجران یهودی جدید به فلسطین مخالفت میکرد از بیم درگیریهای بیشتر. هاگانا به اعراب حمله کرد و با بمب گذاری در هتل بریتانیایی ها در بیت المقدس ۹۱ نفر کشته شدند و تظاهرات هایی در امریکا علیه تصمیم بریتانیا برگزار شد. در سال ۱۹۴۸ بریتانیا تصمیم گیری در مورد سرزمین فلسطین رو به سازمان ملل ارجاع داد. در صحن علنی نماینده شوروی گرومیکو پیشنهاد تشکیل دو کشور یهودی و عربی رو داد. طبق این طرح ۵۵ درصد زمینها که حاصلخیز و مرغوب هم بودند به یهودیها و ۴۵ درصد باقیمانده به اعراب واگذار میشد. فلسطینیها خشمگین شدند و طی حمله ای ۳۵ نفر یهودی  رو در شهرکی کشتند بعد اسرائیلیها حمله کردند و ۱۱۰ فلسطینی رو کشتند. بعد در ۱۴ ماه می ۱۹۴۸ بن گوریون و دوستانش در موزه تل آویو اعلام تشکیل کشور مستقل و دموکراتیک اسرائیل را کردند. اتحادیه عرب بيانيه رو رد کرد و روز بعد حمله کرد ولی بعد از ماه ها جنگ اعراب عقب نشینی کردند و اسرائیل سرزمین های بیشتری رو تصرف کرد. حدود ۹۰۰ هزار فلسطینی آواره شدند. اجازه بازگشت آوارگان به خانه هایشان داده نشد و به اعرابی که ترک وطن نکرده بودند تابعیت اسرائیلی داده شد. گروه های نظامی فلسطینی برای مقابله تشکیل شد گه تا به امروز ادامه دارد....
بعد جریان جمال عبدالناصر و جنگ شش روزه اعراب در ۱۹۶۷ و شکست 

مفتضحانه و از دست دادن زمینهای بیشتر و درگیریهای سالهای بعد و شکست های بعدی و زمینهای بیشتر تا به امروز.
 به نظر من اگر روال بر منوال گذشته باشه، این طوفان الاقصی هم منجر به آوارگی و از دست دادن زمینهای بیشتر فلسطینیان خواهد شد.
این کتاب رو مطالعه کنید و همچنین کتابهای دیگر و خودتون تصمیم بگیرید که چطور درباره این سرزمین فکر کنید. فکر من هیچ همخوانی با تفکر رایج نظام ج. ا در این زمینه نداره.
یک نکته جالبی در کتاب بود درباره پیدایش حماس، این گروه که عمدتا از متولدین ساکن غزه تشکیل شده برای جلب حمایت مردم غزه سالها اقدام به کمک مالی به فقرا میکرده از قبیل خدمات درمانی رایگان و غیره. نمیدونم این هزینه ها از کجا تامین میشده!