یادداشت آرش زمانی

        داستان سرگرم کننده‌ای است و ترجمه‌ی خوبی هم دارد اما نباید انتظاری بیش از این ازش داشت!

وقتی اسم کتاب را می‌بینید ممکن است فکر کنید که با کتابی در مورد معرفی یا نقد تفکرات فلسفی اسپینوزا مواجه هستید اما اصلاً اینطور نیست. کتاب به جز نکات روانشناختی که دارد،‌ حاوی مطلب عمیقی در مورد نوشته‌های اسپینوزا نیست و حتی داستان شرح حالی هم که از او نقل میکند طبق اعتراف نویسنده جز در بخش‌های مختصری، عمدتاً ساختگی و تخیلی است. نویسنده به طور موازی به شرح حال آلفرد روزنبرگ هم پرداخته اما همانطور که در انتهای کتاب اذعان داشته، ارتباط روزنبرگ و اسپینوزا هم بی‌پایه و اساس و ساختگی است. 

کاری که یالوم در این کتاب و آثار قبلی‌اش «وقتی نیچه گریست» و «درمان شوپنهاور» کرده، به نوعی استفاده از شهرت و اعتبار شخصیت‌های برجسته و بحث‌برانگیز تاریخ برای خلق داستانی ساختگی و مطرح کردن نظرات و عقاید خودش از زبان آنها بوده است و شخصاً برای من جذابیتی نداشت. 

شاید برای کسانی که علاقه‌مند به روانشناسی هستند کتاب حاوی نکات مفیدی باشد اما تنها فایده‌ی آن برای من این بود که ترغیب شدم به طور مستقیم و بدون واسطه در مورد عقاید اسپینوزا مطالعه کنم و با تفکراتش بیشتر آشنا بشوم.