یادداشت dream.m

        رویا در سرزمین عجایب برفی:
یادمه اولین بار که توی ده سالگی "شیر، کمد و جادوگر" رو خوندم، انگار یه پرتابل به یه بعد دیگه زندگی برام باز شد و به یه دنیای اسرارآمیز ولی واقعی قدم گذاشتم. دنیایی پوشیده از برف‌های نرم، پر از جادو، جادوگران سفید و شیرهای عظیم الجثه با قدرت‌های خارق‌العاده‌. شاید هیچ وقت فکر نمی‌کردم که یه کمد معمولی بتونه دروازه‌ای به دنیای جادویی باز کنه و اینقدر شگفت انگیز باشه، اما وقتی لوسی اولین بار از داخل کمد و پشت کت های خز وارد نارنیا شد، منم به همراهش از پشت اون کمد بیرون زدم و توی دنیای پر از عجایب گم شدم.
....
احساس می‌کنم این کتاب برای من همیشه بیشتر از یک داستان بوده. وقتی با لوسی وارد نارنیا شدم، اون سردی هوا، صدای قدم‌ها روی برف و حتی دیدن اصلان، شیر بزرگ و باشکوه، همه و همه برام خیلی خیلی واقعی بودن. 
داستان پر از چیزهایی بود که در دنیای واقعی نمی‌تونستم پیدا کنم، ماجراجویی هایی که فقط وقتی چشم هامو می‌بستم میتونستم بزنم به دلشون و دوستایی که فقط من می‌دیدم و فقط مال من بودن؛ و همزمان با همین چیزها، یه سری احساسات خیلی عمیق از غم و ترس هم بهم دست می‌داد.
یادمه بعد از اینکه کتاب رو تموم کردم، یه حالی داشتم که اصلا نمی‌تونستم توضیح بدم و میدونستم دوباره هم نمیتونم دقیقا همون رو تجربه کنم. چیزی شبیه به یه حسی که انگار گم‌شده‌ت رو پیدا کرده باشی، رسیدن به مقصد بعد از کلی گشتن دنبال یه جایی که تا اون روز هیچ وقت بهش نرسیدی. 
اصلان و موجودات جادویی، جادوگران و جنگ‌های بزرگ همه چیزهایی بودن که هنوز هم وقتی بهش فکر می‌کنم، باعث میش قلبم تندتر بزنه. انگار نارنیا، هرچقدر هم که برفی و سرد بود، یه گرمای خاص توش داشت که مثل خونه بود، مثل جایی که می دونی درنهایت میتونی اونجا آروم بگیری، تهش همه به هم میرسن و شاده.
این کتاب برای من ده ساله نه فقط یه داستان جادویی تعریف کرد، بلکه یادم داد که گاهی باید شجاع باشم، حتی وقتی فکر می‌کنم که هیچ راهی برای ادامه ندارم؛ از اشتباه نترسم حتی وقتی فکر میکنم همه کارهایی که تا الان کردم غلط بودن؛ و هیچ‌وقت نباید امیدم رو از دست بدم، حتی وقتی که توی دورنمای دنیام فقط سردی و تنهایی به نظر می‌رسه.
کتاب شیر، کمد و جادوگر، بخشی از دوران کودکی‌ منه که هنوز با خودم دارمش و ترکم نکرده. یه دنیای جادویی که همیشه تو ذهنم باقی می‌مونه، جادویی که واقعیت داره، چون من به جادو ها اعتقاد دارم؛ همونطور که همیشه می‌دونم و اعتقاد دارم یه کمد می‌تونه دروازه‌ای به جهانی باشه که شاید گاهی توی روزمرگی‌ها یادم بره اما همیشه منتظر منه. کافیه زمانش برسه که دروازه هاش رو دوباره به روم باز کنه؛ شاید کلیدش کمی معصومیت باشه یا فراموشی...
.......
 از علی ممنونم که لطف کرد اجازه داد کتاب صوتی رو توی فیدیبو ‌ش گوش کنم و افتخار همخوانی داد. مثل همیشه کلی ازش یاد گرفتم♡♡
.......
ریویوو جدی: 

رمان شیر، کمد و جادوگر از سی. اس. لوئیس، نخستین جلد از مجموعه‌ی هفت‌گانه‌ ماجراهای نارنیا، اثری است که به‌سادگی نمی‌توان آن را تنها یک داستان کودکانه دانست. این کتاب، با تلفیق خلاقیت، فانتزی، اخلاق و فلسفه، اثری چندلایه است که هر خواننده‌ای، فارغ از سن و سال، چیزی برای لذت بردن در آن می‌یابد و چیزی کشف می‌کند. در این ریویوو من جلد اول این مجموعه را از جنبه های مختلف بررسی و معرفی میکنم:

ساختار و روایت (سبک قصه‌گویی کلاسیک) :
لوئیس در این کتاب از الگوی کلاسیک قصه‌گویی بهره می‌گیرد؛ سفری قهرمانانه که از یک واقعیت ساده و عادی آغاز می‌شود و با عبور از مرزی جادویی، قهرمان را به دنیایی دیگر می‌برد. روایت خطی، ساده و بی‌پیرایه است و همین سادگی، هم نقطه‌ی قوت و هم نقطه‌ی ضعف اثر به‌شمار می‌آید. درحالی‌که این ساختار خواندن کتاب را برای کودکان آسان می‌کند، ممکن است برای خوانندگان بزرگ‌تر و باتجربه‌تر کمی پیش‌بینی‌پذیر یا کسل کننده به نظر برسد.
لوئیس در تصویرسازی داستان بسیار موفق عمل می‌کند. نارنیا، با آسمان همیشه برفی، شخصیت‌هایی چون آقای تامنس، جادوگر سفید و اصلان، جهانی ملموس و زنده می‌سازد. او با جزئیات ساده اما دقیق، دنیایی می‌آفریند که خواننده می‌تواند آن را نه تنها ببیند، بلکه حس کند و بشنود.

شخصیت‌پردازی، تیپ سازی و پیچیدگی:
شخصیت‌های کتاب، به‌ویژه چهار کودک قهرمان داستان، در نگاه اول تیپ‌هایی کلیشه‌ای به نظر می‌رسند: لوسی، نماد معصومیت و شجاعت؛ پیتر، رهبری قوی و مسئول؛ سوزان، خردمند و حامی؛ و ادموند، فردی که تسلیم وسوسه می‌شود. اما با پیشروی داستان، لایه‌های بیشتری از این شخصیت‌ها آشکار می‌شود.
ادموند، به‌ویژه، از نظر تحولی شخصیتی بسیار جذاب است. خیانت او به خانواده و در نهایت پشیمانی و بازگشتش، پیام بزرگ و تأثیرگذاری از بخشش و بازسازی ارائه می‌دهد.
اما منتقدان اغلب از نحوه‌ی پرداخت به شخصیت‌های زن در آثار لوئیس انتقاد کرده‌اند. سوزان، با وجود قابلیت‌هایش، گاه به حاشیه رانده می‌شود و در مقایسه با نقش پیتر، نقشی کم‌رنگ‌تر در داستان دارد. این نگرش سنتی به نقش جنسیتی، نقطه‌ی ضعفی است که در تحلیل‌های مدرن بیشتر به چشم  می‌آید.

تم‌ها و مفاهیم (تلفیق اخلاق، دین و افسانه):
یکی از ویژگی‌های برجسته‌ی شیر، کمد و جادوگر، مفاهیم اخلاقی و دینی عمیقی است که در لایه‌های داستان جای گرفته‌اند. اصلان، با ایثار خود برای نجات ادموند، تداعی‌کننده‌ مفاهیم مسیحیت و نمادی از فداکاری و رستگاری است. اما این تم‌ها، اگرچه برای برخی خوانندگان الهام‌بخش هستند، برای برخی دیگر ممکن است بیش از حد نمادین یا حتی تلقین کننده منظوری خاص به نظر برسند.
لوئیس همچنین با تم‌هایی چون وفاداری، شجاعت و اهمیت انتخاب درست در برابر وسوسه‌ها، پیام‌هایی جهانی و فراتر از مذهب ارائه می‌دهد. جنگ میان جادوگر سفید و اصلان را می‌توان به‌عنوان استعاره‌ای از نبرد خیر و شر در تمام فرهنگ‌ها و زمان‌ها تعبیر کرد.

زبان و سبک ساده :
زبان لوئیس ساده و روان است، که آن را برای مخاطبان کودک و نوجوان بسیار دلپذیر می‌کند. او در استفاده از دیالوگ‌ها و توصیفات کوتاه و موثر، استادانه عمل می‌کند. اما همین سادگی گاه ممکن است برای مخاطبان بزرگ‌سال، بیش از حد ساده‌لوحانه به نظر برسد.

انتقادها و کاستی‌ها:
با وجود نقاط قوت فراوان، شیر، کمد و جادوگر از نقدهای منفی بی‌نصیب نمانده است. برخی منتقدان به نحوه‌ی پرداخت شخصیت‌های غیرانسانی، به‌ویژه موجودات افسانه‌ای مانند آقای تامنس، اشاره کرده‌اند که گاه کارکردشان صرفاً در خدمت پیشبرد داستان است و به‌اندازه‌ی کافی عمق پیدا نمی‌کنند.
همچنین، تمایل لوئیس به نمادگرایی دینی ممکن است برای برخی مخاطبان غیرمسیحی یا سکولار بیش‌از‌حد و اغراق آمیز و حتی تحمیلی باشد. این کتاب در عین جهانی بودن پیام‌هایش، گاه به‌شدت از جهان‌بینی خاص لوئیس تاثیر گرفته است.

در پایان:
چرا باید نارنیا را خواند؟
شیر، کمد و جادوگر نه تنها داستانی جذاب و پرماجرا، بلکه اثری است که در لایه‌های پنهانش مفاهیم عمیقی درباره‌ی زندگی، انتخاب و فداکاری دارد. این کتاب پلی است میان دنیای کودکانه‌ی ماجراجویی و جهان بزرگ‌تر اخلاق و فلسفه.
با وجود برخی کاستی‌ها، این اثر همچنان یکی از مهم‌ترین و تاثیرگذارترین کتاب‌های ادبیات فانتزی است که توانسته است نسل‌های مختلفی از خوانندگان را به سفری جادویی ببرد. اگرچه ممکن است برخی جزئیات برای خوانندگان امروزی کلیشه‌ای یا قدیمی به نظر برسد، اما جوهره‌ی داستان و پیام‌های آن همچنان تازه و تاثیرگذار باقی مانده‌اند.
شیر، کمد و جادوگر شما را دعوت می‌کند تا بار دیگر کودک شوید، درِ کمدی را باز کنید و وارد جهانی شوید که در آن، همه‌چیز ممکن است. این دعوتی است که نمی‌توان رد کرد.