یادداشت مصطفی حریری
1401/8/17
بسم الله هم به قدر تشنگی.. پاتوق همیشگی خرید کتاب برای من، سالهاست که کتابفروشی مولا است، این خودش داستانی دارد که اینجا و در حاشیه کتاب «گاه ناچیزی مرگ» جایش نیست. اما همین رفت و آمد به این کتابفروشی باعث شد این کتاب را همانجا داغ داغ بعد انتشار خریداری کنم. برنده بوکر عربی، و در موضوعی که کمتر به آن پرداخته شده؛ زندگانی شیخ اکبر، محی الدین ابن عربی. نشر مولی، ناشر ترجمه فتوحات مکیه است و آثار متعددی از و درباره این ستون اصلی عرفان نظری، به چاپ رسانده؛ پس قاعده بر این بود که با اثری خاص روبرو باشیم. نویسنده یک عربستانی ساکن کاناداست. احتمالاً مبنای روایتش هم ربط دارد به پژوهش کلود هدایت با عنوان « در جستوجوی کبریت احمر». کتاب علوان، اما قرار است رمان باشد، تا حد زیادی به این چارچوب هم وفادار است، اما آنطور که توقع داریم چنان که در خور سوژه نوشته است، قرص و محکم نیست.شاید یکی از دلایلش تلاش نویسنده برای روایت داستان در چند خط زمانی است، خطوطی که چنانکه باید من خواننده را راضی نمیکند که وجودشان ضروری است، آنطور که اگر نباشند اثر بیسامان بماند. نکته دوم در تسلط نویسنده به هستهی اصلی آرتا ابن عربی است. اگر این تسلط وجود نداشته باشد، سیر اصلی درام شکل نمیگیرد، یعنی خط تحول شخصیت کامل نمیشود. رمان نمیداند نهایتاً شخصیت نهایی قهرمان باید کدامین گوهر تابنده را کشف کند، گیر افتادن در چنبره زندگینامه نویسی هم دست و پای او را میبندد، این طور میشود که داستان گاه ناچیزی مرگ بیشتر آنکه داستان ابن عربی آندلسی باشد، درگیریهای ذهنی عاشقانه علوان از سرگذشته ابن عربی است و به ناچار اصل داستان به حاشیه میرود چرا که علوان به حق توان ورود به اصل شخصیت قهرمان را ندارد پس مجبور است نسخهای عامه پسند از درونیات او ارایه دهد. گاه ناچیزی مرگ ممکن است به دلیل این که اولین اثر داستانی در این موضوع است و به جهت روایت وقایع و.. مهم باشد که هست، اما اثر تکان دهنده ای نیست. عاشقانهای بلاتکلیف در میانه تاریخ است و گاه سعی میکند لطایف عرفی شدهی عرفانی را هم نقل کند.
(0/1000)
نظرات
تاکنون نظری ثبت نشده است.