یادداشت آریانا سلطانی

        .
طبل حلبی
نوشته: گونتر گراس (نویسنده آلمانی زبان)
ترجمه: سروش حبیبی
.
.

گونتر گراس نویسنده و شاعر و مجسمه ساز آلمانی که رمان هایش بازتاب صدای نسلی از آلمانها بودند که در زمان سلطه نازیسم چشم به جهان گشودند. او خود را روایتگر تاریخ از نگاه پایین‌دستی‌ها می‌دانست.
در حالی که در پانزده سالگی برای گریز از محیط تنگ و فقیرانه خانوادگی، خدمت در ارتش هیتلری را با رغبت پذیرفت و در هفده سالگی به لشکر دهم توپخانه اس‌اس - فروندبرگ فرا خوانده شد.
با این حال پس از پایان جنگ همواره بر ضد آن و شاید از روی ندامت نوشت و به جهانیان مخالفت خود را اعلام نمود.
.

 کتاب طبل حلبی یکی از بهترین رمان هایی بود که تا کنون خوانده ام.
 اسکار، که راوی و شخصیت اصلی داستان است در این ماجرا سی سال سن داشته و در اسایشگاهی روانی بستری است و روایت خودش را از آنا کلیایچک، مادر بزرگ خودش شروع میکند که چگونه در سال (1904) با پدربزرگ اسکار ازدواج کرده و مادرش اگنس به دنیا می آید. 
.

اسکار تا سن سه سالگی رشد جسمی طبیعی خودش را دارد اما تصمیم میگیرد جلوی رشد جسمانی اش را گرفته و فقط از نظر ذهنی به رشد خود ادامه دهد چرا که دنیای آدم بزرگ ها را دوست نداشت و نمیخواست دخالتی در آن داشته باشد؛ تا با خیالی راحت فقط طبل بزند. کاری که در آن شوقی آسمانی داشت.

این رمان که به سبک رئالیسم جادویی نوشته شده، روایتگر جامعه لهستانی_آلمانی قرن بیستم و جنگ های جهانی و فرهنگ جاری سال های جنگ نیز میباشد.
تصویرگر جامعه ای که اشک ریختن برای افراد جنگ زده آن چنان سخت شده که ناچاره بعد از جنگ، کافه هایی ساخته میشوند تا با خورد کردن پیازهایی( سمبولیک ) اشکشان در آمده و بتوانند عواطف و احساسات خود را بهتر برای یکدیگر بیان کنند.
بازه زمانی این داستان بر محور تاریخ اروپا در زمان ظهور نازی و در دوره جنگ جهانی دوم و پس از جنگ است اما با این تفاوت نسبت به رمان های دیگر که تمامی جزئیات سیاسی اجتماعی تاریخی این دوره ها گاه به صورت مستقیم و گاه سمبلیک مورد اشاره قرار میگیرند.
نکته ها و روایت های نمادین این کتاب نقد شدیدی بر جامعه و مذهب و خرافات و برخورد های مردم اروپا و آلمان، مخصوصا در روند شکل گیری فجایع قرن بیستم دارند.

.
گونتر گراس تا سالهای زیادی به خدمت وظیفه خود در ارتش خونخوار نازی اشاره ای نمیکرد. با این حال رمان او شاهدیست که چگونه چنین تجربه تلخی میتوانست او را تبدیل به نویسنده ای توانا و هوشمند کند.

تمامی وقایع رمان او، حتی آنهایی که جادویی به نظر میرسند، به صورت سمبلیک و نمادین نوشته شده اند.
توصیه میکنم به راحتی و سریع از کنار استعاره ها و نمادهایی که توسط نویسنده در این داستان قرار داده شده اند عبور نکنید.

در پناه خرد.