یادداشت فاطمه سلیمانی ازندریانی

        به من گفتند تنها بیا
«تنها راه درست راه ماست.»
مخاطب جمله بالا، روزنامه¬نگاری به نام سعاد مخنت است. و گوینده¬ئ آن، ابویوسف یکی از افراد بانفوذ جبهه داعش. این دیالوگ در یک دیدار نیمه¬رسمی رد و بدل شده است. شخصی که خود را نماینده دولت اسلامی می¬داند قطعاً به راه خودش هم ایمان دارد. و سعاد مخنت دختر جوان روزنامه¬نگارِ مراکشی تبارِ تبعه آلمان در پی کشف منشاء و دلیل این یقین و قطعیت است. چرا یک گروهک خون¬ریز و قاتل و سفاک خود را برتر و والاتر از همه می¬دانند؟ 
سعاد مخنت تجربه¬ها و نظریات خود را در کتابی به نام « به من گفتند تنها بیا» مکتوب کرده. عنوان کتاب به علاوه توضیح روی جلد« پشت خطوط داعش» و حتی فصل اول کتاب این شبهه را به وجود می¬آورد که سعاد مخنت به پشت جبهه داعش راه پیدا کرده و تمام صفحات کتاب حاصل گفتگو با فرماندهان و نیروهای داعش است. عنوان کتاب حتی تاحدودی توهم آدم¬ربایی را به وجود می¬آورد. دختری که اسیر دست داعش شده و به طور معجزه¬آسایی نجات پیدا کرده. اما همه این چینش¬ها شاید فقط یک ترفند تبلیغاتی است برای جلب توجه مخاطب. البته این ترفند تبلیغاتی چیزی از ارزش¬های این کتاب کم نمی¬کند. خبرنگار جوان اسیر دست داعش نبوده. حتی هیچ¬وقت پا به جبهه¬های داعش نگذاشته اما در مکان¬هایی حضور داشته که کم-خطرتر از جبهه داعش نبودند. پا به مکان¬هایی گذاشته و با افرادی  گفتگو کرده که زنده برگشتن از آن موقعیت¬ها اغلب شبیه یک معجزه است. سعاد مخنت درواقع دنبال ریشه تروریسم منسوب به گروه¬های اسلامی و نحوه شکل¬گیری آن بوده و هست. گروه¬هایی مثل القاعده و داعش. او گاهی با سران این جنبش¬ها به گفتگو نشسته و گاه با افراد رده¬های پائین¬تر و گاه با خانواده¬های این افراد. حوادث کتاب به صورت متوالی از سال 2014 شروع شده و در سال 2016 به سرانجام می¬رسند. اما همه حوادث به صورت خطی پیش نمی¬رود. نویسنده کتاب به فراخور صحنه¬های کتاب فلاش¬بک زده و داستانی را در گذشته روایت کرده است. بخش قابل توجهی از کتاب مربوط به کودکی و زندگی خانوادگی نویسنده است. شاید با توجه به موضوع کتاب پرداختن به زندگی خصوصی نویسنده غیر ضروری به نظر برسد، اما اگر بدانیم که او از مادری شیعه و پدری سنی متولد شده و به عنوان یک مسلمان عرب¬تبار در یک کشور اروپایی با چه مشکلاتی دست و پنجه نرم کرده، دیگر روایت¬های شخصی، بی¬مورد به نظر نمی¬رسند. تجربه زیستی از او یک منتقد و تحلیل¬گر ساخته. سعاد مخنت در کتاب« به من گفتند تنها بیا» فقط یک راوی یا قصه¬گو نیست. او اطلاعات را تحلیل می¬کند و با توجه به تحلیل¬هایش به نقد جامعه می¬پردازد. و اتفاقاً نوک تیز پیکان نقد او به سمت تروریست¬ها نیست. او مجموعه عواملی که باعث شکل¬گیری این گروهک¬ها شده¬اند را مورد هدف قرار داده. خیلی بی¬پروا به سیاست-های غرب خصوصاً آمریکا می¬تازد. اما اختلاف میان شیعه و سنی را هم یکی از عوامل مهم این فجایع می¬داند. البته همه تحلیل¬ها را از زبان خودش ارائه نمی¬دهد. بخشی از این تحلیل¬ها را در نقش راوی از زبان دیگران نقل می¬کند. خصوصاً وقتی که نقش شیعیان را در این حوادث پررنگ می¬کند یا جایی که به نقش ایران در منطقه اشاره می¬کند.