یادداشت زهرا دشتی

        وقتی به پیشنهاد همکارم مشغول مطالعه چند مقاله در حوزه متاورس شدم به رمانی برخوردم که ظاهرا، الهام بخش اکثر بزرگان فعلی حوزه متاورس بوده. این کتاب Snow Crash اثر نیل استفنسن نام داره و در ایران با دو ترجمه متفاوت با نام‌ها برفک و سقوط برف چاپ شده که البته با توجه به محتوای داستان، شخصا عنوان برفک رو بیشتر می‌پسندم و از قضا ترجمه‌‌ی پیمان اسماعیلیان که از نشر باژ مطالعه کردم با این عنوان منتشر شده. 
برفک، رمانی در ژانر سایبرپانک از نیل استیونسن است که در سال 1992 منتشر شد. این رمان نه تنها به عنوان یکی از اولین آثار علمی-تخیلی در مورد متاورس شناخته می‌شود، بلکه به دلیل ترکیب هوشمندانه‌ی ژانرهای مختلف و دنیای پیچیده‌ای که خلق کرده، به یک اثر کلاسیک در این حوزه تبدیل شده است.
داستان برفک در آینده‌ای نزدیک رخ می‌دهد که در آن، یک ویروس مرموز به نام برفک" در فراجهان (یا همان متاورس جهان داستان)، دنیای مجازی سه‌بعدی، شیوع پیدا کرده است. این ویروس نه تنها به کاربران در فراجهان آسیب می‌رساند، بلکه بر دنیای واقعی نیز باعث تاثیرات مخرب روی مغز آن‌ها و نوعی مسخ‌شدگی آن‌ها می‌شود. هیرو پروتاگونیست داستان، یک پیک پیتزارسان و هکر آزاد است که که همراه با ارشا، دخترک پانزده‌ساله‌ای که به عنوان پیک اسکیت‌سوار کار می‌کند برای یافتن منشأ این ویروس و نجات جهان، وارد ماجراجویی خطرناکی می‌شوند. 
یکی از نقاط قوت این رمان، جهان‌سازی دقیق و خلاقانه‌ای است که استفنسن برای دنیای آینده‌ای خود به تصویر کشیده است. دنیای متاورس که در کتاب به تصویر کشیده شده، سال‌ها پیش از به وجود آمدن ایده‌های امروزی از واقعیت مجازی و اینترنت، یک مفهوم انقلابی به حساب می‌آمد. همچنین زبان طنزآمیز و تند و تیز کتاب و نقد اجتماعی شدید آن از وضعیت جوامع مدرن، اثری بسیار خواندنی خلق کرده است.
با این حال، برای برخی از خوانندگان، کتاب شاید به دلیل مفاهیم پیچیده تکنولوژیکی و فلسفی‌اش کمی سنگین باشد. همچنین شخصیت‌پردازی در برخی بخش‌ها ممکن است به دلیل تمرکز بیشتر بر جهان‌سازی و موضوعات تکنولوژیک، کمی سطحی به نظر برسد.
برفک، یکی از شاهکارهای ژانر سایبرپانک و از آثار برجسته ادبیات علمی تخیلی است. این کتاب نه تنها تصویری پیش‌رو از آینده فناوری و اینترنت را به تصویر می‌کشد، بلکه پرسش‌های عمیقی دربارهٔ کنترل اطلاعات، آزادی فردی، و تأثیرات فرهنگی و اجتماعی فناوری مطرح می‌کند. این کتاب برای علاقه‌مندان به آثار علمی تخیلی و سایبرپانک، تجربه‌ای فراموش‌نشدنی خواهد بود.
ترجمه آقای اسماعیلیان ترجمه روان و خوانایی بود اما کتاب نیاز به ویراستاری دقیق‌تری داشت که امیدوارم نشر باژ در چاپ‌های بعدی اعمال شود.
اگر به دنیای متاورس و فناوری علاقه‌مندید، یا دوست دارید درک شهودی خوبی از متاورس داشته باشید، برفک، به شما دیدگاهی عمیق و جذاب از آینده‌ی فناوری و تأثیرات آن بر جامعه ارائه می‌دهد.