یادداشت مسیح ریحانی

        کتاب را به سختی و با ذوق بسیار تهیه کردم؛ اما نتیجه خیلی رضایت‌بخش نبود. شاید به دلیل زاویه‌ای که شخصا با موضوعات فراطبیعی دارم.

کتاب در مورد دانشجوی جوان مدرسه‌ی علوم دینی کی‌یف به نام «خما بروت» است که دختر جوان یکی از افسران عالی‌رتبه‌ی هنگ کازاک وصیت کرده است که او بر بالینش حاضر شود و برای آرامش روح او دعا بخواند.

نکته‌ی جالب توجه این نوولا برای من این بود که گوگول نشان می‌دهد که محصل‌های مدرسه‌ی علوم دینی آن دوران، خیلی هم به دروسی که می‌خوانند و مسائل دینی پای‌بند نیستند و به قول حافظ:
«واعظان کـ‌این جلوه در محراب و منبر می‌کنند
چون به خلوت می‌روند آن کارِ دیگر می‌کنند!»