یادداشت علی شهرستانی

        کتابی با دو پایان بندی... شما حق انتخاب دارید که کدام پایان بندی را به ذهن خود بسپارید و انتخاب کنید!

اما من به شما می‌گویم، تولستوی پایان‌بندی سومی را هم درنظر گرفته است. پایان بندی سوم را به هنرمندانه‌ترین شکل ممکن در ذهن مخاطب نشانده و افکار او را با خود تنها می‌گذارد. روی کاغذ، کتاب، دو پایان بندی دارد، اما در ذهن، تولستوی کاری با ذهن خواننده می‌کند که عمیق، واقعی و خشن، به سرگذشت یوگنی بیاندیشد و درباره او قضاوت کند. 

مخصوصا با جمله طلایی انتهای هر پایان‌بندی: "دیوانه‌تر از همه، بی‌تردید کسانی هستند که در دیگران آثار جنونی را می‌بینند که در خود نمی‌بینند"

همین جمله به تنهایی کافیست تا مخاطب، همه چیز را به خود بگیرد. بی‌خود نیست که تولستوی، اینقدر با عظمت است! با یک نوولا کاری می‌کند که ساعت‌ها در فکر فرو بروی، درون محتوای کتاب غلط بزنی، خودت را بسنجی و محاسبه کنی.

بخاطر همین‌هاست که "کتاب" خواندن را دوست دارم...