یادداشت مجتبی شاهسون

        در برابر استبداد
بیست درس قرن بیستم
تیموتی اسنایدر
 کتاب در برابر استبداد با عنوان فرعی بیست درس قرن بیستم، نوشته تیموتی اسنایدر، مورخ بنام حوزههای تاریخ اروپای شرقی و حکومتهای نازی و شوروی است که در این کتاب نه به مردم تحت حکومتهای شرقی بلکه به هم وطنان آمریکایی خود هشدار میدهد که « آمریکاییهای امروز هیچ باهوشتر و خردمندتر از اروپاییانی نیستند که در قرن بیستم شاهد غلتیدن دموکراسیهایشان در دام فاشیسم، نازیسم یا کمونیسم بودند. مزیت ما در این است که شاید بتوانیم از تجربه آنان درسهایی بگیریم و حالا وقت خوبی برای این کار است». 
ایده نوشتن این کتاب زمانی به فکر این استاد دانشگاه ییل(yale) آمریکا خطور پیدا کرد که  پست اخطاگونه فیسبوکش به دنبال انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور، توسط مردم در زمان کوتاهی بیش از 18 هزار بار به اشتراک گذاشته شد و این تیموتی اسنایدر را ترغیب کرد تا با نوشتن کتابی حاوی نکات و مثالهایی تاریخی از حکومتهای نازی و شوروی سابق، به مردم نشان بدهد که به چه شکل اطاعت کردن از حاکمان ظالم به آنها فرصت و قدرت سو استفاده و تبدیل شدن به حکومتهای استبدادی را میدهد. 
در این کتاب بیست عنوان به صورت مختصر و با ذکر واقعه مستند تاریخی مورد بررسی قرار میگیرد که هر کدام میتوانند به ما نشان بدهند که چگونه میتوان روند تبدیل شدن یک حکومت به حکومت استبدادی را برهم زده و از سقوط و فروپاشی جامعه و حکومت به همان شیوهای که دموکراسیهای پیشین شرقی فرو ریخت و اخلاقیات از هم پاشید، جلوگیری کرد.
کتاب با جمله« در عالم سیاست اینکه بگویید فریب خوردهاید بهانه خوبی نیست» از لشک کولاکفسکی آغاز میشود و در ادامه اسنایدر به خواننده کمک میکند تا به سادگی و با کمک مثالهایی تاریخی از سرگذشت حکومتها، توان شناختن هر شکل از استبداد را در جهان به دست آورده  و سپس در هر کدام از بیست درس بیان شده به نحوی نشان میدهد که همیشه اطاعت کردن اجباری از حاکم ظالم، تنها راه ممکن نیست و حتی بیشتر اوقات مردم یک جامعه به صورت داوطلبانه قدرت و اختیار و آزادی عمل را دو دستی به حاکم مستبد تقدیم میکنند و در ادامه توضیح میدهد که برای جلوگیری از بروز این اتفاق هرکدام از ما به چه صورت میتوانیم برای مقابله با این استبداد کارهای نتیجهبخش و مختلفی را انجام دهیم.
برای مثال در قسمت سوم اسنایدر به مردم آمریکا هشدار میدهد « از حکومت تک حزبی بر حذر باشید. احزابی که کشور را از نو بنا کردند و رقبا را سرکوب کردند، از ابتدای کار قدرت مطلقه نداشتند بلکه از فرصتی تاریخی بهره گرفتند تا حیات سیاسی رقبایشان را غیرممکن سازند. لذا از نظام چند حزبی پشتیبانی و از قواعد انتخابات دموکراتیک دفاع کنید».
و در بخش دیگری از کتاب در قسمت هفدهم اسنایدر از مخاطب درخواست میکند که گوش به زنگ بوده و حساسیت خود را نسبت به تغییراتی که در معنای واژههایی مانند «میهن پرستانه»، «خائنانه»، «اضطرار» و «استثنا» توسط حکومتهای استبدادی رخ میدهد، افزایش بدهد و بیان میکند « رهبران نازی با جعل اعتقادی عمومی مبنی بر اینکه زمانه فعلی زمانهای استثنایی است، از مخالفان خویش جلو میافتند و بعد آن وضعیت استثنایی را به یک اضطرار دائم تبدیل میکنند. اینجاست که شهروندان آزادی واقعی را در ازای امنیت ساختگی فرو میگذارند. شکی نیست که سیاستمداران امروز وقتی از تروریسم حرف میزنند، دارند از خطری واقعی خبر میدهند ولی وقتی سعی میکنند ما را جوری تعلیم دهند که آزادی را به نام امنیت فروگذاریم، باید حواسمان را جمع کنیم و تسلیم ایشان نشویم».