یادداشت راضیه بابایی

        لژ بیداری

دیلماج اثر حمیدرضا شاه‌آبادی، مجالی برای شناخت میرزا یوسف مستوفی فراهم می‌کند.
کتابی که به شرح زندگی او در خلال چند حادثه می‌پردازد تا خواننده را با افکارش آشنا سازد.
فرم این اثر به نسبت محتوا برایم چالش بیشتری داشت.
در ابتدای کتاب قابی بسته می‌شود که شامل نامه نگاری نویسنده‌ و ناشر فرضی اثر است. آنها در مورد اینکه زندگی میرزا یوسف داستان‌گونه باشد یا به متن پژوهشی تاریخی نزدیک باشد، بحث می‌کنند و اختلاف نظر دارند.

حاصل کار متنی گزارش‌گونه است که روح ندارد و به صورت رسمی از کودکی شخصیت تا زمان مرگش را شرح می‌دهد. بعضی از قسمت‌ها راوی، نویسنده و گاهی خود میرزا یوسف یا محمدعلی فروغی است.
 نویسنده تا حد ممکن از حقایق تاریخی در مورد افراد استفاده کرده است و در بخش‌هایی از اثر هم از تخیل کمک گرفته  و داستان گفته است.

 تعداد کلمات اثر به داستان بلند نزدیک‌تر است تا رمان و کم هستند.خرده پیرنگ و رفتارها و شخصیت‌های کتاب پیچیدگی های رمان را ندارند و جا داشت کامل‌تر به آن پرداخته شود. این نقص ها در پایان بندی شتاب‌زده ی کتاب خود را بیشتر نشان می‌دهد. در انتهای داستان نیز با نامه‌نگاری بین ناشر و نویسنده طرف هستیم و نامه‌ای از یکی از بازماندگان میرزا یوسف که خواننده را دچار ابهام می‌کندو برای او در مورد چیستی شخصیت میرزا یوسف سوال ایجاد می‌کند.

زبان داستان بسیار آراسته و متناسب با زمانه‌ی حیات میرزا یوسف است. در بخش‌های انتهایی، شرح افکار میرزا و تحولاتش به صورت مستقیم (باورها و عقاید او) بیان می‌شود.

فرم انتخابی نویسنده شاید کشش و جذابیت داستانی را کم کرده باشد ولی اطلاعات مورد نظر او را در مورد تولد فراماسونری در ایران بیان کرده  است(منابع آن هم در متن آمده است) طوری که نقش فراماسونرها در روزگار مشروطه در این اثر نیمه داستانی_پژوهشی،به یاد مخاطب می‌ماند.

در مجموع محتوا تازگی دارد. مخاطب اثر بزرگسال و نوجوانان کتابخوان علاقه‌مند به تاریخ است. امتیاز مناسب برای کتاب را ۳.۵ می‌دانم.

#بره‌موم
#دیلماج
#حمیدرضا_شاه‌آبادی
#نشر_افق

🌎https://eitaa.com/vazhband