یادداشت آریانا سلطانی

        .
فانوس جادویی زمان
نوشته داریوش شایگان

.
.
.
خواندن رمان #در_جستجوی_زمان_از_دست_رفته کار ساده و راحتی نیست. برخی حوصله و یا حتی فرصت خواندنش را ندارند و برخی دیگر حتی با سبک و قلم این نویسنده ارتباط چندانی برقرار نمیکنند. گاهی دغدغه مقطعی زندگی برخی افراد به مسائل دیگری مرتبط است و ... دلایل زیاد است.
اما فانوس جادویی زمان کار را ساده تر کرده است.
.
 داریوش شایگان،  فیلسوف، هندشناس، نویسنده و شاعر ایرانی بود که آثار او به دو زبان فارسی و فرانسوی موجود است. بیشتر نوشته‌های شایگان به زبان فرانسوی و در حوزهٔ فلسفۀ تطبیقی است. نوشته‌های فرانسوی وی در کتاب‌های درسی فرانسه نیز چاپ و تدریس میشوند. او در دوره حیات خود چندین کتاب به فارسی و فرانسه تالیف و ترجمه کرده است.
.
.
.
"زیرا غریزه میگوید که چه باید بکنی و هوش بهانه به دستت میدهد که نکنی. اما در هنر بهانه ای در کار نیست، نیت و اراده به حساب نمی آید و هنرمند باید در هر آن گوش به فرمان غریزه خود داشته باشد..."

.
رمان طولانی پروست، یا به قول شایگان و ژیل دلوز، این سیر و سلوک معنوی زندگی راوی در طی هفت جلد را، خود پروست راه رسیدن خود به نویسندگی و راه درست تلمذ برای نویسندگی میدانست. هرچند در کنار شناخت "جوهر" ها و نشانه ها و معناها، از محافل و عشق های مبتذل و سدومی ها و عموره ای ها و نیستی و مرگ و جنگ میگذرد، با این حال چنان به ژرفای احساس و عقل چنگ می اندازد که خواندنش حتی اگر شما را نویسنده و هنرشناس نکند، شناخت و روند شناختی اش در کلیسای کلمات او، شما را به وجد خواهد رساند. البته اگر علاقه مند به دنیای ادبیات باشید.
.
.
داریوش شایگان در کتاب فانوس جادویی زمان، در پی نقد ساده و صریحی از رمان در جستجو، طی شش فصل، به بررسی زندگی و احوال پروست، نقد مبحث خواب و خاطره غیر ارادی( ضمیر ناآگاه)، سبک شناسی پروستی، نقد نشانه ها و معنا ها و البته چکیده ای از هفت جلد رمان را به طبع رسانده است. 

خواندن این کتاب را، برای علاقه مندانی که وقت و حوصله کافی برای خواندن چند هزار صفحه ندارند، پیشنهاد میکنم.

در پناه خرد، همراه با کمی چاشنی غریزه.