یادداشت فهیمه . مؤذن

                نسخه ای که من داشتم چاپ ۱۳۵۷ بود . با ورق های قدیمی و سبک و با بدترین حروفچینی که دیده بودم .
قبل از شروع و در مدتی که کتاب به دستم رسیده بود، انتظار یک رمان را داشتم ولی وقتی شروع کردم و پیش رفتم متوجه شدم یه کتاب تاریخی است و با بخش هایی جستار گونه که سیر زمانی مشخص و خطی ندارد بلکه موضوعی طبقه بندی و بخش بندی شده ، این کتاب رو جزو دسته ی خاطره نویسی هم نمیشد گنجاند چون شامل نظرات و وقایع سیاسیِ دوران رضا شاه که در کتاب به نام دوران سیاه نامیده شده است ، بود .
بیشتر وقایع و بلاهایی که در حکومت رضا شاه بر  زندانیان سیاسی که حتی به اشتباه و بیگناه دستگیر شده بودند  ، گذشته بود ، شرح داده شده بود .
چقدر سخت خوان بود این کتاب و با اینکه ۲۴۲ صفحه بود برای من بیش از معمول طول کشید . 
بعضی دوستان گفته بودند،  تکرار در آن زیاد است ، حرف ها و نوشته های تکراری، ولی من تکرار ندیدم و در نسخه ای که من خواندم در هر بخش اتفاقی تازه و نظریات تازه ای را خواندم .
و چقدر متاثر شدم از رنجی که بر این زندانیان سیاسی موسوم به دسته ی پنجاه و سه نفر و زندانیان سیاسی و ایلیاتیِ قبل از آنها گذشته بود .
متاسفانه بعد از خواندن آن متوجه شدم ، جو سیاسی اجتماعی آن دوران کاملا با حال ما مشابه است ، نارضایتی مردم از دولت، فساد مدیریتی ، ناآگاهی و آنچه با زندانیان سیاسی رفتار میشود و با اعتراضات و هزاران غیره و غیره ......
و واقعا شک کردم که دلیل انقلاب ۱۳۵۷  چه بوده است اگر قرار بوده باز هم به نقطه ای که بوده ایم،  برگردیم .
واقعا که راست گفته اند ، تاریخ  تکرار می‌شود.