یادداشت فاطمه معروفی

        «همیشه کنجکاو بودم بدونم یه دیکتاتور بزرگ مثل صدام وقتی گیر می‌افته، توی بازجویی چی می‌گه. این کتاب قراره به این سوال جواب بده، اما… آیا اون‌قدر که باید، جواب می‌ده؟»

🔍 درباره‌ی کتاب:
بازجویی از صدام یه گزارش مستنده که توسط یه نویسنده‌ی آمریکایی نوشته شده و بیشتر از زاویه‌ی دید آمریکا به ماجرا نگاه می‌کنه، نه از دید ما ایرانی‌ها که یه خاطره‌ی تلخ از صدام داریم. کتاب تلاش داره روایت کنه که بعد از دستگیری صدام، چطور بازجوهای آمریکایی سعی کردن اطلاعاتی ازش بگیرن. اما چیزی که این کتاب رو خاص می‌کنه، نه فقط سوالاتیه که از صدام پرسیده شده، بلکه جواب‌هایی که اون می‌ده و طفره رفتن‌های ماهرانه‌شه. ضمن اینکه این کتاب بخاطر نثری که داره وقت زیادی رو هم ازتون نمیگیره شاید کلا ۲ ساعت تایم نیاز داره.

📌 چرا این کتاب جالبه؟
✔️ هنر صدام در جواب دادن: بعضی جاها مهارت صدام رو توی پیچوندن بازجوها می‌بینی، چطور سوال‌ها رو می‌پیچونه یا بحث رو به سمت دیگه‌ای می‌بره. گاهی حس می‌کنی اون بیشتر داره بازجویی رو کنترل می‌کنه تا بازجوها!
✔️ انتظار برای جواب‌هایی که هیچ‌وقت نمیاد: یکی از بخش‌های کتاب جاییه که صدام به بازجو می‌گه: «این سوال‌های بی‌سر و ته چیه که از من می‌پرسی؟ از من باید بهتر استفاده کنی و سوال‌های بهتری بپرسی تا بیشتر راجع به سیاست بهت یاد بدم!» اینجا منتظر بودم که این بحث ادامه پیدا کنه، اما… هیچی! بازجو مسیر رو عوض می‌کنه و اون چیزی که دنبالش بودم، هرگز نمیاد.
✔️ کنجکاوی درباره‌ی یه دیکتاتور: این کتاب تا حدی جواب اون کنجکاوی رو می‌ده که صدام چطور بازجویی شد، اما نه کامل و نه اون‌طور که شاید توقع داشتم.
✔️ پشت پرده‌ی بازجویی‌های بین‌المللی: یکی از چیزهای جالب اینه که حتی توی سازمان‌های اطلاعاتی بزرگ دنیا هم بعضی وقت‌ها به بازجو دستور داده می‌شه که یه سری سوالات رو نپرسه، چون دنبال دردسر یا کشف یه سرنخ جدید نیستن! حتی اگر اون شخص، یه دیکتاتور معروف باشه که ماه‌ها دنبال دستگیریش بودن!

🔹 نقاط قوت کتاب:
✅ یه روایت مستند از بازجویی یه دیکتاتور بزرگ، که به‌ندرت چنین اسناد و جزئیاتی در دسترس عموم قرار می‌گیره.
✅ لحظات جالبی داره که نشون می‌ده صدام چطور ذهن بازجوها رو بازی می‌ده و چقدر اعتماد به نفس داره.
✅ یه دید کلی نسبت به نحوه‌ی بازجویی و رفتار صدام بعد از سقوطش می‌ده.

🔸 نقاط ضعف کتاب:
❌ نگاه کتاب کاملاً آمریکاییه و ممکنه برای خواننده‌ی ایرانی اون عمق یا زاویه‌ی دید متفاوت رو نداشته باشه.
❌ خیلی جاها حس می‌کنی کتاب سطحی از کنار یه سری مسائل رد شده و عمیق وارد بحث نشده.
❌ با توجه به عنوان کتاب، توقع بیشتری ازش داشتم. فکر می‌کردم اطلاعات محرمانه‌تر و عمیق‌تری بده، اما اون‌قدر که باید، پرمحتوا نبود.

📌 جمع‌بندی:
بازجویی از صدام یه کتابیه که شاید تمام سوالاتت رو جواب نده، اما یه دید کلی درباره‌ی روند بازجویی و طرز فکر یه دیکتاتور بهت می‌ده. اگر کنجکاوی بدونی صدام توی بازجویی چطور جواب داده و چه رفتاری داشته، این کتاب می‌تونه برات جالب باشه، اما اگه دنبال یه گزارش خیلی عمیق و تکان‌دهنده‌ای، شاید به اندازه‌ی عنوانش، انتظارت رو برآورده نکنه.