یادداشت محمدرضا آقازاده

        نگاهی به پشت سر – 1

از قدیم وقتی میخواستند کسی را بی پشتوانه، سست و بی هویت معرفی کنند میگفتند : فلانی زیر بته عمل آمده است. این عبارت میتواند هم در مقیاس فردی تحقق پیدا کند و هم در مقیاس اجتماعی. یعنی فرد یا جامعه ای که عقبه ای ندارد و همانند صیفی جات، بی تکیه بر ستونی و روی زمین رشد میکند و پشتوانه و هویت تاریخی ندارد. تصورش هم وحشتناک است.

ولی ما ایرانیان وقتی به پشت سر خود نگاه می اندازیم، در هر حوزه ای، بزرگان، اندیشمندان و مفاخر، سراسر تاریخ ما را پر کرده اند. این کتاب یک مشت است نمونه ای از هزاران هزار خروار عقبه تاریخی.

ولی اسفناک این است که در صده اخیر که ما تحت شدید ترین تهاجم های فرهنگی قرار گرفتیم، ناخودآگاه حواسمان از عقبه تاریخی خودمان پرت شده و غرب زدگی که نماد از خود بیخود شدگی است همچون آب کثیف مرداب به لباس هویت جامعه ما چسبیده است.

کتاب قابوس نامه، کتابی است در دسته حکمت عملی، از جانب پدری برای فرزندش و شامل توصیه های مختلفی برای زندگی بهتر. این کتاب در 44 فصل به نگارش درامده است. البته که برخی از توصیه ها و نکات آن کاملا منطبق بر شریعت اسلامی نیست ولی اصل این مساله که در چنین سالهایی، این طیف از دغدغه ها و توصیه ها در فرهنگ عمومی جامعه ایرانی حاضر بوده بسیار ارزشمند و قابل رجوع و بازخوانی و بازنشر است.

همچنین، مقایسه تحلیلی وضعیت فرهنگی جامعه ایرانی با جوامع اروپایی در آن زمان می‌تواند نکات خوبی را برایمان روشن سازد.

این کتاب به سال 475 قمری/1082 میلادی  نوشته شده است.
خواندنش بسی لذت بخش است.