بریده‌های کتاب تاریخ امام امیرالمومنین (ع): زندگانی امام علی (ع) در زمان خلفاء

نمی‌توان باور کرد که هرکس با پیامبر صل‌الله‌علیه‌و‌آله مصاحب و همنشین شد، مؤمن ثابت قدم و عادل واقعی بشود؛ چون اگر قرار بود شخص پیامبر صل‌الله‌علیه‌و‌آله این اندازه بر افراد تاثیر بگذارد، باید ابولهب، عموی آن حضرت، پیش از دیگران مسلمان می‌شد و حال آنکه هیچ وقت چنین نبوده است.

با آنکه پیامبر صل‌الله‌علیه‌و‌آله، حاطب را تصدیق کرد و فرمود که درباره او به جز خوبی نگویید؛ اما عمر بر کشتن او اصرار نموده و اجازه کشتن وی را می‌خواسته و این سخن عمر پس از گفته پیامبر صل الله‌علیه‌و‌آله، معصیت از جانب عمر است.

ابوسفیان در ایام عثمان از قبل حمزه گذشت و پای خود را به قبر او زد و گفت: ای ابوعماره! آنچه را که ما دیروز برای آن به روی یکدیگر شمشیر کشیدیم، امروز در دست جوانان ما افتاده و با آن بازی می‌کنند!

عمران بن حصین از پیامبراکرم علیه‌و آله‌السلام روایت نموده است:« ما تریدون من علی ثلاثا ان علیا منی و انا منه و هو ولی کل مومن بعدی؛ سه مرتبه فرمود: از علی علیه‌السلام چه می‌خواهید؟ و فرمود: من از علی و علی از من است، او پس از من سرپرست تمام مومنین است».

حضرت علی علیه‌السلام در برابر پیامبراکرم صل‌الله‌علیه‌و‌آله حلالی را حرام نمی‌شمرد و هیچ گاه بر گفته‌ پیامبراکرم صل‌الله‌علیه‌و‌آله اعتراض نداشت، برای چه لغزش داشته باشد؟ آری! اعیان و اشراف از روش او که روش پیامبراکرم صل‌الله‌علیه‌و‌آله بود، به ستوه آمده بودند. آن‌ها طریقه عمر را می‌پسندیدند و به همین جهت، از او جدا شدند و به سمت معاویه رو آوردند و این لغزش اشراف بود که از لغزش عمر برخاسته بود. حضرت علی علیه‌السلام جز پیروی از سنت پیامبراکرم صل‌الله‌علیه‌و‌آله کاری نداشت. عبدالرحمان در شورا اصرار نمود که با علی علیه‌السلام بیعت کند، به شرط آنکه بر طریقه شیخین عمل کند. علی علیه‌السلام قبول نکرد و به سیره پیامبراکرم صل‌الله‌علیه‌و‌آله نظر داشت؛ در نتیجه، با عثمان _ که به پیروی شیخین راضی بود_ بیعت نمود.

ابن ابی الحدید می‌گوید که ابوبکر انباری در کتاب أمالی خود می نویسد: روزی علی علیه‌السلام در مسجد نزد عمر نشست. اطراف او عده‌ای حاضر بودند. چون علی علیه‌السلام رفت، کسی از حاضرین او را به عُجب و خودپسندی نسبت داد. عمر گفت: آیا سزاوار است به مثل او نسبت خودپسندی داد؟ سوگند به خدا، اگر شمشیر او نبود، اسلام به پا نمی‌شد. او باسابقه‌ترین، با شرافت ترین و داناترین مردم در قضاوت است. آن شخص گفت: پس برای چه او را از خلافت دور کردید؟ عمر گفت: او را نمی خواستیم؛ چون جوان و دوستدار اولاد عبدالمطلب بود.