در طول تاریخ فرهنگ و تمدن بشری با گذر زمان و تغییراتی که در محیط اجتماعی و نگرش های فکری و فرهنگی انسان پدید آمده است، اسطوره ها هرگز به طور کامل نمرده و فراموش نشده اند، بلکه ماندگاری و بازتاب آنها به صورت های دیگر بوده که یکی از این انواع و حتی مهم ترین و بهترین ساخت و شکل حفظ و تجلی آنها حماسه و داستان های حماسی بوده است. میان اسطوره و حماسه ارتباطی استوار و بنیادین وجود دارد، چنان که از یک منظر، حماسة صورت ادبی و روایی مدرن و منظم اسطوره تلقی می شود، زیرا هم در مرحلة پیدایش و هم به هنگام تحریر و تثبیت نهایی، محصول دورانی بود که ذوق و ذهن انسان نسبت به روزگار باستانی اسطوره سازی و اسطوره گرایی منظم تر و پرورده تر بوده است. مجموعة حاضر که نام آن برگرفته از عنوان «از اسطوره تا تاریخ» (مجموعه مقالات: سخن رانی ها و مصاحبه های مرحوم دکتر مهرداد بهار) است، دربرگیرندة هفت مقاله از سجاد آیدنلو ـ محقق معاصر ـ دربارة مسائل اساطیر، و آیین شاهنامه است. عناوین مقالات بدین قرار است: ارتباط اسطوره و حماسه بر پایة شاهنامه و منابع ایرانی؛ فرضیه ای دربارة مادر سیاوش؛ نشانه های سرشت اساطیری افراسیاب در شاهنامه؛ نوش دارو چیست؟؛ اسب دریایی در داستان های پهلوانی؛ جام کیخسرو و جمشید؛ ذیل/ مستدرک مقالة «جام کیخسرو و جمشید؛ و ترنج بویا و به زرین. (تاملی بر یک آیین ایرانی در شاهنامه).