این کتاب، جلد اول از پژوهشی است که در زمینه ی نسخه های بدل (= دگرسانی ها) دیوان های موجود از اشعار حافظ صورت گرفته است. در این پژوهش مبنای کار، مقایسه ی پنجاه نسخه ی خطی متعلق به سده ی نهم هجری است که بر اساس ردیف الفبایی غزل ها تقسیم بندی شده است. در جلد اول غزل های ردیف حروف ا ـ د آمده است. با مطالعه ی کتاب، نخستین پرسشی که به ذهن خطور می کند این است که وقوع این همه اختلاف در ضبط کلمات و  عبارات غزل های حافظ از کجا ناشی شده است؟ نویسنده در این زمینه به دلایل ایجاد دگرسانی ها هم چون اصلاحات خود حافظ و ایجاد نسخه ی بدل ها به وسیله ی کاتبان و عوامل دیگر اشاره دارد. وی تلاش کرده است تا در غزل های حافظ اشتباهات دست نویسی را از دگرسانی ها تفکیک کند. مطالب کتاب با جداول فراوانی همراه است که در باب این که در هر مدخل چند قرائت متفاوت در نسخه های خطی سده ی نهم ضبط شده و ضبط هر نسخه بدل متکی به کدام نسخه هاست آگاهی هایی به دست می دهد. شیوه ی کار چنین است که پس از قید شماره ی ترتیب ویژه ی هر غزل، متنی که بر اساس بررسی انتقادی ضبط نسخه های خطی تنظیم شده، درج گردیده و برای سهولت ارجاع و مقایسه ی مدخل های جداول کتاب با متن منتخب غزل مورد بررسی، شماره های ردیف هر بیت کنار آن بیت افزوده شده است. در تعدادی از غزل ها که ابیاتی اضافه بر ابیات متن در بعضی از نسخه ها درج شده است. آن ابیات بعد از افزودن نشانه ی خط فارق در ذیل ابیات متن قید گردیده اند. در ابتدای کتاب نیز فهرستی از 5 نسخه ی خطی سده ی نهم هجری، که اساس کار نویسنده بوده، به صورت جدولی آمده است.