ماتیکان تاریخی  حاوی گفتارهای نویسنده این کتاب و مجموعه (پنجاه گفتار درباره مسائل تاریخی) در دو جلد و پنج بخش است: 1جغرافیای تاریخی (امکنه ونامجاهای اقوام باستانی) 2خاندان ها ورجال (قبایل و سلاله های قدیم و رجال تاریخی و سادات  علوی) 3 نگره های تاریخی (نظریات علمی و «برنهاد» های نویسنده، رساله تبار شناسی در ایران) 4 برخی تاریخ نگاران (مورخان قدیم و ایرانشناسان معاصر) 5 تاریخ سیاسی (اندلس، اسرائیل، صفین، دیلمان، علا الدوله ها، ایلخانان و رساله تکامل سیاسی انقلاب)