نام حاتم طایی در سروده ها، داستان ها و امثال فارسی از بسامد بالایی برخوردار است و حکایت های فراوانی به طور پراکنده در متون تاریخی و ادبی به زبا فارسی درباره وی نقل شده است. اما رساله حاتمیه نخستین کتابی است که مستقلا درباره زندگانی و حکایت های حاتم طایی به فارسی نگاشته شده است. حسین بن علی بیهقی مشهور به کاشفی این کتاب را در سال 891 هجری به درخواست سلطان حسین بایقرا و با نثری شیوا به رشته تحریر درآورد.