نظامی بزرگ ترین شاعر قرن ششم و در کنار فردوسی، سعدی، مولوی و حافظ یکی از پنج شاعر بزرگ ایران است. شهرت و اهمیت نظامی بیشتر به خاطر مثنوی های او است که به پنج گنج مشهور شده است البته او از چند قصیده متین و تعدای غزل لطیف هم باقی مانده است. بررسی اشعار او نشان می دهد که نظامی هم هنرمندی تواناست و هم متفکری بزرگ و شناخت بیشتر آثار او به شناخت بهتر ادبیات ایران و سیر اندیشه و هنر در قلمرو فرهنگ ایرانی کمک می کند...پنج گنج نظامی شامل نخستین اثر مهم و مشکل ترین اثر او مخزن الاسرار با همه شهرتی که دارد کمتر خوانده شده است. شاید علت این امر دشواری زبان و تراکم صور خیال اشعار او باشد. اندیشه اجتماعی عدالت خواهانه و ستم ستیزانه او اغلب پشت پرده استعاره ها و کنایه های او مستور می ماند و حتی ظرایف داستان های عاشقانه و زیبای او به آسانی درک و دریافت نمی شود. بنابراین شرح و توضیح آثار او برای حل و رفع این ابهامات ضروری به نظر می رسد.