این کتاب را از نشر واحه چاپ سال ۱۴۰۰ خوانده‌ام و نمی‌دانم با این چاپ کتاب چه تفاوت‌هایی دارد.
هسته اصلی کتاب شامل یک گفتگوی خیالی با نویسنده کتاب (حسین معززی‌نیا) است. فرم مصاحبه خیلی خوب از کار درآمده است و مطالب را مرتب و منظم به خواننده ارائه می‌کند. خیلی از سوالهایی که پیرامون شخصیت سیدمرتضی آوینی در این سالها در جلسات و محافل مختلف مطرح شده، در کتاب پاسخ داده شده است. معززی‌نیا سیر منطقی و خوش‌خوانی را برای ارائه چیزی که می‌خواهد بگوید انتخاب کرده و قلم روان و جذابی نیز دارد. اگر می‌خواهید کتابی راجع نظریات و سیر تحول فکری سیدمرتضی آوینی راجع سینما  بخوانید، این کتاب بسیار روان و مناسبی است. معززی نیا حین صحبت راجع نظریات آوینی، مطالب دیگری راجع سیر تفکر و تطور او و همچنین بنیادهای نظری فکری او آورده است که برای علاقه‌مندان به آوینی مفید فایده است.

کتاب به غیر از بخش اصلی که شامل شش بخش می‌شود. تعدادی مطلب دیگر در مقدمه و موخره دارد. یک سری خاطرات از نحوه آشنایی نویسنده با سیدمرتضی آوینی. یک زندگی نامه کوتاه از آوینی در انتهای کتاب و دو مقاله دیگر از نویسنده در انتهای کتاب. اگر این مقدمات و موخرات در کتاب نبود، چیزی از آن کاسته نمی‌شد. دو مقاله انتهایی و زندگی‌نامه به راحتی قابل حذف کردن بودند. من آن بخش خاطرات آشنایی تا شهادت معززی نیا و آوینی را دوست داشتم و با لذت خواندم و به گمانم کارکرد خارج از متن آن این است که خواننده را با میزان ارتباط و آشنایی نویسنده با آوینی آشنا می‌کند و سبب اعتماد او به گزارش معززی‌نیا از نظریات آوینی می‌شود. با این حال - اگر چه پیشنهاد شخصی خودم این نیست - حذف این بخش نیز به اصل مطلب کتاب آسیبی وارد نمی‌کند.
        

          «سینما و افق‌های آینده» جست‌وجویی است در آرا و افکار سید مرتضی آوینی که به قلم حسین معززی‌نیا، معززی‌نیا زاده‌ی ۱۳۵۲‌،  نویسنده، منتقد فیلم، مدرس سینما و مستندساز ایرانی است. او در بهار ۱۳۷۱ برای نخستین بار مرتضی آوینی سردبیر ماهنامه‌ی سوره [۱] را در همان دفتر مجله می‌بیند، وقتی که تحت تاثیر یکی از مطالب شماره‌ی گذشته‌‌ی آن به دنبال کتاب «مرشد و مارگاریتا» می‌گشته و در نهایت که پیدا نمی‌کند زنگ می‌زند به دفتر مجله، همان‌جا آوینی می‌گوید که بیاید از حمید روزبهانی یک نسخه بگیرد. خلاصه در همان دیدار نخست با حمید روزبهانی وقتی می‌گوید که نقد فیلم می‌نویسد و نقدهایش را به صفحه‌ی سینمایی کیهان می‌فرستد. روزبهانی از او می‌خواهد که نقدهایش را برای مجله بیاورد و این‌طور پایش به تحریریه‌ی مجله باز می‌شود.

ماجرای شکل‌گیری کتاب
معززی‌نیا که اکنون داماد آوینی است، در همه‌ی سال‌هایی که از شهادت آوینی می‌گذرد، به مناسبت‌های گوناگون چیزهایی درباره‌اش نوشته‌و یا در جلساتی حاضر شده و سخن گفته‌تا به روشن کردن عقاد آوینی کمک کند. او بر اساس همین تجربیات دریافته‌که با نشست‌های یکی دو ساعته و مقالات چندصفحه‌ای نمی‌توان به این مقصود دست یافت؛ چراکه به نوشته‌ی او نوع سوالاتی که در جلسات بزرگداشت شهید آوینی از او پرسیده می‌شدند و بدفهمی‌هایی را که در پس این سوالات نهفته نمی‌توان در فرصتی اندک و مجالی محدود رفع و رجوع کرد.
یک بار در مراسم بزرگداشت شهید آوینی مقاله‌ای به شکل پرسش و پاسخ تنظیم می‌کند، خودش برخی از پرسش‌های رایج درباره‌ی سید مرتضی آوینی را طرح می‌کند و به آن‌ها پاسخ می‌دهد. معززی‌نیا این سبک نوشتاری را با پیروی از یکی از مقالات شهید آوینی به نام «سینما، مخاطب» برمی‌گزیند. واکنش رضایت‌بخش حاضران در مراسم به این شیوه باعث می‌شود به فکر گسترش دامنه‌ی پرسش و پاسخ‌ها بیفتد تا دیگر موضوعات طرح‌شده در نوشته‌های آوینی را هم پوشش دهد. این کتاب نتیجه‌ی همان ایده است.
قالب نوشتاری کتاب پیش رو مبتنی بر گفت‌وگوست، گفت‌وگوی بلندی که معمولا شکل توصیفی دارد و گاهی هم به جدل تبدیل می‌شود. بسیاری از سوالاتی که در این کتاب آمده، در جلسات بزرگداشت آوینی واقعا از معززی‌نیا پرسیده شده و حاصل خیال‌پردازی نیست. او کوشیده تا آن‌جا که ممکن است از شخصی شدن کتاب جلوگیری کند و با حفظ فاصله، به توصیف اعتقادات و نظرات آوینی بپردازد. نهایتا او تلاش کرده آوینی را در مقام یک متفکر و نظریه‌پرداز مورد ارزیابی منصفانه قرار دهد و از پرداختن به ویژگی‌های دیگر او بپرهیزد.
«سینما و افق‌های آینده» شامل شش فصل است که عنوان هر فصل بیان‌کننده‌ی محتوای آن است. در انتها، یک زندگی‌نامه‌ی مختصر برای مرور علاقه‌مندان، و دو مقاله‌ی تکمیلی گنجانده شده است: یکی از این مقاله‌ها درباره‌ی موضوع تقابل فرهنگ‌ها و یکسان‌سازی فرهنگی در دنیای امروز است، دیگری به نسبت میان سینما و دین می‌پردازد و قابلیت‌های سینما برای پذیرش مفاهیم دینی را مورد بحث قرار می‌دهد.

این مسعود فراستی بی‌رحم است
یکی از جالب‌ترین بخش‌های این کتاب پیش از ورود معززی‌نیا به پرسش و پاسخ‌ها، در بخش پیش‌درآمد است که خودش «به یاد می‌آورم» نامش نهاده. در این‌جا نویسنده از نخستین روزهای آشنایی‌اش با ماهنامه‌ی سوره به سردبیری سید مرتضی آوینی گفته است و چگونگی شروع هم‌کاری‌اش با این مجله. یکی از نکات جالب توجه در ذکر این خاطرات، اشاره‌ی نویسنده به مسعود فراستی است، یکی از پایه‌های ثابت ماهنامه‌ی سوره در آن برهه. آن‌چه معززی‌نیا از آن روزهای فراستی به خاطر می‌آورد، تفاوت چندانی با شخصیت کنونی و همیشه منتقد او ندارد، شخصیتی که حتی آوینی هم به طنز بی‌رحمش خوانده است:
دو نقد کوتاه نوشته بودم برای شماره‌ی جدید مجله. برای این شماره، کارم با پیاده کردن نوار گفت‌وگوهای مفصلی با سازندگان «از کرخه تا راین» شروع شده بود. فیلم‌برداری فیلم تازه تمام شده بود و قرار بود تا پیش از تمام شدن مونتاژ، مجموعه مطالبی درباره‌اش منتشر شود. یک پرونده‌ی ۱۵ صفحه‌ای برایش تدارک دیده شده بود که همه‌ی گفت‌وگوهایش را پیاده و تنظیم کرده بود. دو نقد فیلم هم نوشته بودم، یکی درباره‌ی «دو نیمه‌ی سیب» کیانوش عیاری و دیگری درباره‌ی «پوتین» عبدالله باکیده. نشسته بودم روی صندلی، و فراستی می‌گفت که نقد پوتین را نپسندیده. مطلب را پس داد و گفت: «درنمی‌آد رئیس. فایده نداره.» آوینی که روبه‌روی ما نشسته بود، نگاهی انداخت و با خنده گفت: «مسعود داری مطلب رو رد می‌کنی؟» فراستی گفت: «بده، خودش هم می‌دونه. یه یادداشت دیگه نوشته درباره‌ی دو نیمه‌ی سیب، صریح، شفاف، اگه بخونی باورت نمی‌شه این نوشته. ولی این یکی به درد نمی‌خوره.» آوینی خندید و گفت: «شما به دل نگیر، این آقای فراستی بی‌رحمه.» بلندتر خندید و به فراستی گفت: «ای بی‌رحم» فراستی خیلی جدی گفت: «نه مرتضی، باید کار کنه روی مطلب.» آن متن را چند بار بازنویسی کردم و در نهایت هر د در همان شماره‌چاپ شد. در شماره‌ی مرداد ماه ۱۳۷۱ که روی جلدش عکسی از علی دهکردی با ماسکی روی صورت در زمینه‌ای سبزرنگ قرار داشت. در فیلم از کرخه تا راین. ص ۱۵. (ص ۱۲۷)