تبدیل یک استعداد از مرحله بالقوه به مرحله بالفعل، آن هم در یک درجه مقبول، کار ساده­ای نیست و قطعا نیازمند برنامه­ریزی و مجاهدت شبانه­روزی و طولانی است. بنابراین، ساده­انگاری است اگر تصور شود ارائه فهرستی از قابلیت­های تمدن­سازی به معنای وجود زمینه­های کاملا آماده برای ورود سریع به مسیر تمدن­سازی است. باید توجه نمود که شکل­گیری تمدن نوین اسلامی، یک هدف بسیار بزرگ و به غایت پیچیده و پر معارض است که بر فرض فراهم شدن مقدمات لازم و همچنین رفع موانع، در آینده به تدریج قابل تحقق است.