مؤلف این اثر با ورود به حوزه معرفت شناسی، هستی شناسی و انسان شناسی، سرشت یا همان اخلاق و سرنوشت یا همان قضا و قدر واکاوی می نماید. مؤلف با بیان این که مباحث انسان شناسی رویکردهای مختلفی در فلسفه اسلامی دارد و شناخت ویژگی های انسان کامل در رسیدن به کمال تأثیر بسزایی دارد: تبین درست و صحیح سرشت و سرنوشتت را از ضروریات جامعه اسلامی می داند. مؤلف این اثر را در دو بخش و دوازده فصل موضوع اخلاق و قضا و قدر را از زوایای مختلف و دیدگاه های متفاوت بررسی می نماید. تعریف اخلاق، شناخت فضائل و رذایل اخلاقی، موضوع اخلاق، پاک دامنی و آثار خواستگاه های اخلاقی ازجمله ی موضوعات بحث سرشت است مؤلف با بین مؤلفه های اخلاقی مورد نیاز برای رسیدن به کمال شناخت خود، خدا و معاد را نیز از شاخصه های رسیدن به کمال مطلق بیان می نماید. در بحث سرشت و قضا و قدر نظریه هایی که درباره حوادث جهان وجود دارد همچنین آیات نازل شده در مورد قضا نیز بررسی شده و در ادامه قضای ایجادی و ایجابی نیز همراه با آیات و ادله هایی که در مورد برابری جزا و عمل نازل شده است و ارتباط مستقیمی دارد با قضا و قدر را بیان می نماید در پایان مؤلف با بیان دیدگاه و ادله قائلین با انواع دیدگاه ها و نظرها بررسی شده است.