کتاب پیش رو، مشتمل بر شماری از مقالات پراکنده و یادداشت ها و نوشته های «آیت الله دکتر سیدمحمّدتقی حکیم» (1305هـ.ش) است. این مقالات، از سال 1324هجری شمسی، به تدریج نگاشته شده و برخی از آن ها، پیش از این در مجلّات گوناگون چاپ شده است. مقالات این مجموعه در پنج بخش سامان دهی شده: داستان، گشت و گذار، مقالة ادبی، یادی از گذشتگان، مقالات اجتماعی و انتقادی. موضوع کلّی مقالات و یادداشت ها، نشأت گرفته از مسایل دینی و مذهبی است.