در حوزه باستان شناسی، در نیم قرن اخیر، کشف هایی صورت گرفته ولوح هایی قرائت شده که گوشه هایی از تاریخ ماد را تا حدی روشن ساخته است.
دیاکونوف، مولف تاریخ ماد، با توجه به این که مادها پیش از دوران هخامنشیان بر بخش وسیعی از ایران حکومت می کردند، به گرد آوردن مدارک و استاد جدید و تنظیم و تدوین و نقد آن ها و نیز تطبیق مطالب تاریخی کنونی با همان مدارک پرداخته است و چون وی، علاوه بر تخصص در تاریخ خاور باستانی، متخصص فقه اللغه و دانشمند زبان شناس بود از اسناد و مدارک مستقیما بهره گرفت و بدین سان بر جنبه تحقیقی کتاب افزود و آن را گرانقدر کرد.
در این کتاب مهم ترین مراحل تاریخ ماد قدیم-از آغاز تشکیل طبقات در جامعه مزبور تا تاسیس امپراتوری بزرگ ماد و سپس، بعد از استقرار حکومت پارس، ظهور سلطنت «ماد-آتروپاتن» (پایان قرن ششم قبل از میلاد)-به یاری مدارک و مطالب آثار مکتوب روشن شده است.